Tôi gật đầu, lão Dương bắt đầu hạ xẻng.
Đất ở nơi này không cứng lắm, nhưng những thôn dân kia ngủ cách chỗ này không xa, chẳng biết có bị đánh thứckhông. Vì thế lão Dương cứ đào ba nhát lại phải ngừng một chút để nghengóng động tĩnh xung quanh.
Hắn đào chừng nửa giờ thì tôi bắt đầuhoài nghi có phải hắn nhớ lộn chỗ rồi hay không. Bỗng lưỡi xẻng như đụng phải kim khí, phát ra một tiếng “keng” trong trẻo.
Hắn lập tức ngưng đào xới, cúi người xuống, lấy ra từ trong hố ra một vật có hình dáng giống cây côn.
Vật hình cây côn ấy lấm lem bùn đất nêntôi không đoán nổi nó là cái gì, nhưng theo trực giác thì có lẽ nó làmột khúc xương. Lão Dương lau qua, mặt bỗng biến sắc, quay sang nói vớitôi: “Con mẹ nó chứ, không ngờ lại là thứ này.”
Tôi lại gần nhìn cho kỹ, thấy đó là mộtkhúc thanh đồng bám đầy rỉ sét màu xanh lục, dưới đế có vết gãy rất rõràng, xem ra là bị người ta cưa ra từ một vật làm bằng thanh đồng khác.Soi đèn pin nhìn kỹ, tôi thấy phía trên có hoa văn từa tựa như con rắnhai đầu. Có lẽ đây chính là đồ của “Xá tộc” gì đó mà ông giáo sư từngnhắc tới.
Lão Dương nói với tôi: “Đây chính là mộtnhánh của cây thanh đồng tôi đã nói với cậu, không ngờ ông anh họ tôidám lén lút cưa nó xuống.”
Tôi nhíu mày. Có thể nói bọn họ là tầnglớp có phẩm cách tồi tệ nhất trong giới trộm mộ, tiếc thay cũng là tầnglớp đông nhất. Chỉ vì dăm ba đồng mà phá hư cả một tuyệt thế trân phẩmlà chuyện bình thường như cân đường hộp sữa.
Lão Dương tiếp tục đào bới xem còn thứ gì bị vùi lấp nữa không, nhưng đào một hồi lâu vẫn chẳng thấy gì nên bắtđầu xúc đất lấp cái hố lại.
Chúng tôi lấy vải bố gói ghém nhánh câythật cẩn thận rồi rón rén trở về, cũng may những người khác vẫn say ngủsau một ngày lao động mệt nhọc. Hai chúng tôi không sao ngủ được nữa,hắn đành ngồi xuống đối diện tôi, bắt đầu bỏ thêm củi vào đống lửa.
Nhìn vẻ mặt hình sự thấp thoáng nét lo âu của lão Dương, tôi số ruột lên tiếng hỏi: “Trông cậu mấy ngày qua buồnvui thất thường, có chuyện gì khó nói phải không? Hay là mọc trĩ rồi?”
Lão Dương châm một điếu thuốc, thở dài:“Aizz, nếu đơn giản vậy thì tốt quá. Tôi cảm thấy chuyện này thật kì lạ , có vài việc nghĩ mãi không ra.”
Tôi không tiếp lời, lẳng lặng nghe hắn nói tiếp.
Lão Dương nói: “Chủ yếu là chuyện ông anh họ tôi thôi. Lúc tôi cùng ổng vào núi thì ổng vẫn rất bình thường,nhưng từ khi nhìn thấy cây thanh đồng thì tôi cảm giác ổng bắt đầu thayđổi. Ban đầu chẳng qua ổng có hơi chập mạch, nhưng dần dần tôi phát hiện ra hình như ổng càng ngày càng thất thường…”
Tôi hỏi: “Ý cậu là, việc ổng phát điên có liên quan tới thứ đồ chơi này?”
Lão Dương gật đầu: “Cậu xem, việc quái gì ổng phải lén cưa khúc cây này xuống rồi lại mang đi chôn chứ?”
Tôi nhìn khúc cây thanh đồng lão Dươngđang xoay xoay trong tay, bỗng cảm thấy hình như đã trông thấy nó ở đâurồi. Vội vàng lấy tập tài liệu mà giáo sư Vương đưa cho, lật đến trangcó tấm ảnh thì thấy quả nhiên không sai. Đó là bức bích họa trên nhamthạch trong một sơn động ở Tương Tây do giáo sĩ Thomas người Anh sao lại năm 1845, vẽ một vật thể trông giống như cái cây, Thomas còn chú thíchthêm phía dưới rằng đây là “thần thụ” của thổ dân địa phương. Sau đó bản ghi chép này rơi vào tay giáo sư Vương, căn cứ vào miêu tả trong đó,ông ta cho rằng thần thụ này là một trong những nét văn hóa của Xà quốc, tượng trưng cho tính “thần” của đất đai và sinh sản.
Tôi lấy khúc cây thanh đồng ra so sánh,phát hiện ra nó là khúc cuối của một nhánh cây, chiếu theo tỷ lệ thì cái cây thanh đồng kia hẳn phải cao đến bảy tám chục mét. Nếu có thể khaiquật hoàn chỉnh cây thanh đồng này thì chắc chắn sẽ gây chấn động toànthế giới.
Tôi vỗ vỗ vai lão Dương, bảo hắn đừng suy nghĩ lung tung nữa. Nếu quả thật khúc cây này có vấn đề thì hắn đã sớmdở điên dở dại giống như ông anh họ kia rồi.