Lão Dương thấy tôi nghiêm túc như thế,chỉ cười nói: “Nhìn… nhìn bộ dạng cậu kìa, còn nói cái gì mà Đường TốngNguyên Minh Thanh nữa chứ!”, nói rồi hắn nhúng đầu đũa vào rượu, vẽ lênbàn một thứ có hình dạng kỳ lạ, “Cậu… cậu đã từng thấy thứ này chưa?”
Tôi say đến mắt mũi lờ đờ, nhìn mấy lầncũng không rõ, chỉ cảm thấy nó giống một thân cây, lại giống như một cây cột, liền mắng: “Cậu là con lừa chết tiệt, ngồi ba năm trong kỹ viện mà vẽ vời không đỡ hơn được tí nào, hình cậu vẽ nên gọi là gì cho phải? Là một cái chày gỗ á!”
Lão Dương nói: “Cậu… cậu… cậu nhìn lại cho kỹ đi! Mắt… mắt mũi như cậu cũng chỉ xứng xem loại hình vẽ cỡ này thôi!”
Tôi cẩn thận xem lại, thật sự là khôngnhìn ra nổi hình này vẽ cái quái gì, bèn vặc lại: “Có quỷ mới biết cậuvẽ thứ gì! Cậu nhìn mấy cái nhánh này đi, ý cậu là hoa văn ấy hả? Tôitrông cứ như cái chạc cây ấy, tóm lại cái hình vẽ cùi bắp này tôi nhìnkhông nhìn ra được!”
Lão Dương đắc ý cười, hạ giọng ra vẻ thần bí nói với tôi: “Cậu dám…dám nói, đây là một cái chạc cây, chạc câybằng thanh đồng to cỡ cổ tay?”
Tôi vừa nghe liền ớ ra, hóa ra tên nàydám đổ ra một một món đồ bằng thanh đồng, đúng là chán sống rồi mà, chohắn lãnh án 3 năm đã là quá hời cho hắn rồi, tôi bèn nói: “Thứ này nặnglắm đó nha, những món nhỏ nhỏ cậu không đổ, lại đi đổ một món vừa to vừa quý như vậy, không phải là tự gọi người ta đến bắt mình sao?”
Hắn vỗ vỗ vai tôi, lột một củ khoai sọnướng bỏ vào miệng, nói: “Cậu không ở đó nên không biết, chỗ kia khônggiống như tưởng tượng của cậu đâu, chuyện dài lắm.”
Tôi cũng có nghiên cứu chút ít về đồđồng, cân nhắc hình vẽ thứ kia của hắn, chợt nhớ trước đó không lâu ở gò Tam Tinh có đào ra rất nhiều cây thanh đồng, cũng khá giống món này.
Gò Tam Tinh là di tích của nước Thục cổ,nghiêm túc mà nói đó không phải là phạm vi mà giới mua bán đồ cổ chúngtôi có thể rớ tới, vì niên đại quá xa, giá trị quá lớn, có hét giá baonhiêu cũng không bị xem là đắt. Nếu chỗ lão Dương từng đến có thứ nàycũng không biết đối với hắn là may hay rủi nữa.
Tôi liền nổi lên hứng thú với thứ đó, bèn hỏi hắn chuyện lúc ấy diễn ra như thế nào. Hắn uống cũng nhiều nênkhông thèm giấu diếm gì cả, kể hết từ đầu tới cuối cho tôi nghe.
Khi đó, bọn họ đi vào Tần Lĩnh đã hơnmười ngày, ngoại trừ rừng rậm ngút tầm mắt ra thì chẳng có thứ gì khác,coi như sắp rơi vào hoàn cảnh hết đạn cạn lương.
Lão Dương và anh họ hắn thật ra đều không có kiến thức cơ bản về trộm mộ, chỉ có nhiệt huyết tràn đầy. Lúc đó anh họ hắn đã nản chí ngã lòng muốn thoái lui, còn lão Dương thì vẫn kiêntrì không chịu quay về.
Một ngày nọ, bọn họ lặn lội vào một khenúi khuất giữa núi non trùng điệp. Mấy ngày vừa qua họ không biết đã gặp được bao nhiêu khe núi như vậy, nhưng lúc ấy lão Dương lại phát hiệnkhe núi này có điểm khác biệt.
Nơi này không cao lắm so với mặt nướcbiển, nhiệt độ lại khá cao, cảnh vật lại vô cùng kỳ lạ. Ở trung tâm khenúi có một rừng đa già cỗi rộng kênh mông, chà, trong khu rừng đó khôngbiết có đến bao nhiêu cây đa lớn hơn mười người ôm che khuất mặt trời,rễ đa bò đầy trên mặt đất, hầu như không còn chỗ trống để bước đi.
Anh họ lão Dương vừa nhìn cảnh đó liềncảm thấy có điểm không hợp lý, rừng đa quy mô lớn đến thế này khônggiống như được hình thành tự nhiên.
Nói về đất có câu châm ngôn, gọi là: “Hàm địa bất trường cao, nhật thượng cửu bát kiều, ngốc sơn bất mạo lâm, tất hữu sa nê đào”, tức là, cỏ cây sinh trưởng ở nơi không bình thường,dưới lòng đất hoặc bốn phía xung quanh ắt có vấn đề, thường là có cổ mộ.
Bộ rễ đa như rắn quấn vào nhau, cánh rừng này rậm rạp hơn rất nhiều so với rừng cây bình thường, chỉ sợ muốn vàocũng không dễ dàng gì. Nhưng ngẫm lại, đã đến được đây, chịu biết baonhiêu khổ sở mà may mắn vẫn chưa thấy đâu anh họ lão Dương cũng khôngcam tâm, liền hạ quyết tâm dẫn lão Dương cùng tiến vào.
Bọn họ cứ đi thẳng vào bên trong, đi mãiđến khi trời ngả về chiều mới đến gần khoảng giữa khu rừng. Ở đó bốnphía văng vẳng tiếng cú đêm kêu liên tiếp không ngừng, bốn bề tối tăm uám. Cả đám bật đèn pin, giảm tốc độ di chuyển để khỏi lạc đường.
Đúng lúc đó, anh họ lão Dương vấp phảicái gì đó, suýt nữa ngã nhào. Lão Dương vội đỡ lấy anh, xoay người nhìnlại mới thấy dưới gốc cây đa có thứ gì đó bị đám rễ quấn lấy thành mộtkhối lồi lên khỏi mặt đất.
Bọn họ dùng rìu nhỏ gạt sạch mớ rễ đa bao phủ làm lộ ra thứ bên trong, rọi đèn pin thì thấy đó là một tượng người đá phủ đầy rêu xanh, nhìn quần áo và trang sức thì dường như là phongcách trước thời Lưỡng Hán, hoa văn Totem chạm nổi cực kỳ sắc nét.
Tượng người đá này xuất hiện khiến bọn họ lập tức hiểu ra, trong cánh rừng này thực sự có thứ gì đó tồn tại, lờicổ nhân nói quả không sai…
Bọn họ kiểm tra xung quanh tượng ngườiđá, rất nhanh liền phát hiện dưới tầng lá đa rụng dày trên mặt đất làrất nhiều phiến đá lớn, dường như ẩn giấu di tích một con đường cổ.Tượng người đá được đặt ở bên rìa di tích thạch đạo cổ, giống như nhữngkẻ canh giữ cho thạch đạo này.
Kết cấu như vậy có phải là thần đạo củahoàng lăng hay không? Lão Dương nhớ lại: lúc còn ở thôn nhỏ cách đây mấy chục dặm, có một ông già nói trong ngọn núi này chôn cất rất nhiều nhân vật thời Tây Tấn, lẽ nào sau bao nhiêu ngày khổ cực bọn họ đã thực sựgặp được?
Nếu đúng là như vậy, mấy ngày khổ sở vừa qua cũng thật đáng giá.
Hai anh em bàn bạc với nhau một chút,quyết định trước tiên cứ thử tìm kiếm dọc theo cổ đạo, nếu có cổ mộ gầnđây, tất nhiên sẽ để lại dấu vết gì đó.
Bọn họ lặn lội theo cổ đạo thêm mấy giờnữa, đi vào giải đất trung tâm khu rừng. Hai bên thạch đạo, bọn họ lạiphát hiện được không ít di tích tượng người đá, cái thì nằm ngang trênthạch đạo, cái thì bị rễ cây quấn lấy, tất cả đều phủ đầy rêu xanh, dấuvết của thần đạo càng lúc càng rõ ràng.
Bọn lão Dương mừng thầm trong dạ, chânbước nhanh hơn. Chỉ kỳ lạ một nỗi, càng đi sâu vào cổ đạo, đám rễ câylại càng dày đặc; cuối cùng bọn họ buộc phải chặt đứt rễ cây mới có thểvượt qua được, cứ như đám cây cối ở đây không muốn có người lạ vượt quacon đường này vậy.
Họ cứ miệt mài đi như thế đến quá nửađêm, sức cùng lực kiệt mới thấy ánh trăng xuyên qua khe hở mấy tán câytrước mặt, dựa vào đó lão Dương ước chừng họ đã sắp đến cuối thạch đạo.Bọn họ leo qua một đống đá lớn, lại chặt đứt đám rễ cây cuối cùng, cuốicùng đã vượt qua khỏi rừng đa.
Dưới ánh trăng lấp loáng, một hố đá trông như kim tự tháp lật ngược xuất hiện ngay trước tầm mắt họ, rộng cỡ mộtsân bóng lớn, hình dạng giống như một cái đấu khổng lồ. Hố nằm chínhgiữa rừng rậm, bốn phía thành hố được tạo hình bậc thang, chừng một trăm bậc, hướng thẳng xuống đáy.
Lão Dương nhìn cảnh ấy mà choáng váng,hắn không sao tưởng tượng nổi nơi cuối thạch đạo lại là một di tích kiến trúc đồ sộ đến thế, chỉ cảm thấy tim đập rộn ràng, hai chân nhũn ra như muốn quỳ phục xuống lạy cái hố.
Nhưng tất nhiên đây không phải là cổ mộ, vậy rốt cuộc đây là đâu? Từ thời đại nào lưu lại?
Anh họ lão Dương dù có chút bản lĩnh thìnhìn thấy cảnh này cũng vô cùng khiếp sợ, nói với lão Dương: “Chỗ nàychắc chắn có liên quan đến một loại nghi thứ cúng tế nào đó, nhìn quagiống như là một đàn tế, chúng ta mau xuống xem thử trong hố cúng tế cómón minh khí nào không.”
Lúc này trăng đã lên, ánh trăng u ám lạkỳ. Bọn họ mở đèn pin để khỏi bị vấp vào đám rễ ngổn ngang như rắn bò,mang theo tâm trạng lo lắng bất an bước xuống bậc thềm đá, tiến vào đáyhố.
Bốn phía xung quanh hố đều có rễ đa chephủ, nếu không lần theo cổ đạo thì dù có đi ngang qua ngay bên cạnh cũng không thể phát hiện ra nơi này. Những phiến đá ở mặt trong của hố đãnứt vỡ gần hết như những mảnh rời của bộ đồ chơi ghép hình, rất nhiều rễ cây chen ra từ trong đá rồi lại biến mất trong khe hở bên cạnh, cả ditích gần như đã bị phá hỏng thành một bộ mặt hoàn toàn khác hẳn.
Đáy hố cũng bị che phủ bởi một tầng cỏ dại thật dày, chỉ một vài chỗ mới lộ ra dấu vết của những phiến đá xanh.
Cỏ dại cao đến cả nửa thân người, bọn họ vừa dùng dao phát vừa tiến tới, không bao lâu đã đến trung tâm của tế đàn.
Giữa tế đàn là một giếng đất có vòng đáxếp xung quanh, giếng sâu chừng hơn mười mét, soi đèn xuống dưới cũngchỉ thấy toàn cỏ là cỏ. Bọn họ hạ dây thừng xuống đáy giếng, trước tiênlà tìm kiếm xung quanh, không tìm được gì liền trực tiếp hạ xẻng LạcDương.
Xẻng thứ nhất hạ sâu đến mười lăm mét vẫn không chạm được gì, lão Dương rút ra, kiểm tra bùn đất trên xẻng thìthấy trong đó còn hòa lẫn tro than, giống như có một lượng lớn vật chấtbị thiêu hủy, hơn nữa bên trong tro than còn có mảnh vụn của gốm sứ vàngọc.
Than đất trong bùn nhão là những gì cònsót lại sau khi thiêu hủy tế phẩm, trong những thứ bị thiêu hủy còn cóđồ gốm và ngọc. Xem ra giếng đất này là nơi thiêu hủy tế phẩm cúng báidành cho người chết vào thời đó, và không chỉ được sử dụng một hai lần.
Lão Dương đã bắt đầu không kiềm chế nổisự hưng phấn của mình. Trong lịch sử, khi cúng bái người ta thường thiêu hủy một lượng lớn đồ đồng tinh xảo cùng với đồ ngọc; nếu có thể đào rađược một hai cái thì bọn họ sẽ thật sự phát tài.
Bọn họ bắt đầu dùng xẻng thay phiên nhauđào không biết mệt mỏi, chỉ chốc lát sau, ở độ sâu bảy mét so với đáygiếng, họ đào được một lượng lớn mảnh vỡ của đồ ngọc và đồ gốm, khôngsao đếm hết. Nào là ngọc miếng, ngọc viên, bình gốm, hũ gốm, hầu như thứ gì cũng có, nhanh chóng chất thành một đống.
Đáng tiếc là đa số đồ ngọc và đồ gốm đềuđã bị hư hại, giá trị không cao, điều này khiến cho anh em lão Dương vôcùng thất vọng, mà thất vọng nhất là không tìm được đồ thanh đồng như họ nghĩ.
Họ vẫn chưa từ bỏ ý định, lại tiếp tụcđào, rất nhanh đã đào sâu đến mười mét nhưng vẫn không tìm được thứ gìtốt. Mà hố đất đào thẳng xuống hơn mười mét là đã đến giới hạn, nếu cònđào xuống tiếp nữa, có nguy cơ cả đạo động sẽ sụp xuống, bọn họ khôngthể không ngừng lại.
Anh họ hắn khá là thận trọng, mới nói tađào mãi vẫn không tìm được gì, chỉ sợ thời có cái đàn tế này người takhông dùng tế phẩm bằng thanh đồng, đừng đào nữa, hốt mớ đổ nát này vềbán đi cũng đủ gỡ vốn, coi như chúng ta đi chuyến này xui xẻo vậy.
Nhưng lão Dương không cam lòng, mặc kệông anh họ nói gì, hắn vẫn muốn tiếp tục đào. Lão Dương để cho anh họleo lên, còn mình thì đào thêm gần hai giờ nữa, sâu đến khoảng mười bốnmét, bỗng nhiên nghe keng một tiếng, xẻng của hắn đụng phải một khối kim loại.
Hai anh em liếc mắt nhìn nhau rồi đồng loạt nhìn xuống, phát hiện ngay giữa hố đất lộ ra một khối màu xanh thẫm.
Quả nhiên là có đồ thanh đồng. Lão Dươngbỗng thấy hồi hộp, đến tay cũng run rẩy. Anh họ hắn reo lên vui sướng,vội quẳng xẻng đi rồi nhảy vào trong hố, hai người bắt đầu dùng tay đàothứ đó lên.
Rất nhanh, một thứ kỳ lạ xuất hiện ngaytrước mắt hai người. Trông nó giống như một cây gậy bằng đồng, nhưngkhông biết cụ thể là gì. Bọn họ phải phủi sạch lớp than và đất bám bênngoài mới nhìn ra nó là một nhánh cây tinh xảo được đúc bằng thanh đồng.
Hai anh em vui mừng khôn xiết, họ chưatừng được thấy qua thứ này, chắc chắn là rất đáng tiền. Hai người vộidùng tay đào vòng xung quanh để lấy thứ đó lên, nhưng đào xuống mấy métvẫn không rút nó ra nổi. Tiếp đó họ đành dùng xẻng để đào, đào tiếp sáubảy mét nữa vẫn chưa thấy được phần gốc của nhánh cây.
Lão Dương bắt đầu cảm thấy kỳ quái, hắntừng buôn bán đồ cổ một thời gian nên cũng biết rất hiếm có món đồ thanh đồng nào dài quá ba mét. Nhưng thứ ngay trước mắt hắn thì thật dịthường, ước chừng phải cao đến hai mươi mét, không biết còn chôn bao sâu dưới lớp bùn đất này.
Đạo động đã sâu gần hai mươi mét, còn cốđào sâu nữa chắc chắn sẽ sập, nhưng tay không trở về thật sự chẳng phảilà chuyện dễ chịu gì. Hai người mờ mịt đứng ngây ra đó, không biết nênlàm gì cho phải.
Cuối cùng, anh họ hắn nghĩ ra được mộtcách. Tại phần đất cách gốc của cây đồng khoảng hơn một mét, anh ta hạxẻng Lạc Dương hướng xiên về phía cây đồng, sau đó tiếp tục nối thêm ống thép hạ xiên xuống, hạ một hơi đến gần mười mét, tiếng gõ ống bắt đầutrở nên nặng nề rồi không gõ thêm được nữa.
Lão Dương nói đến đó, nét mặt trở nên khó xử, bèn châm điếu thuốc hít vào một hơi dài, nói: “Vậy có nghĩa là phần chôn dưới đất của nhánh cây kia còn sâu trên mười mét, suy ra cả cây ít nhất phải cao đến ba mươi mét; một vật lớn như vậy, dù có đào ra đượcthì cũng không vác về nổi.”
Tôi nghe xong líu cả lưỡi, cảm thấy tênnày cũng có khoa trương thêm ít nhiều. Ti Mẫu Mậu Đỉnh (1) khai quậtđược ở Hầu gia trang thôn Võ Quan, An Dương, Hà Nam là món đồ đồng lớnnhất cả nước, cũng chỉ cao hơn một mét. Thời đó muốn đúc một thứ lớn như vậy đã cần đến sức lực của gần hai ba trăm người, vậy cần đúc một câythanh đồng cao hơn ba mươi mét chẳng phải là cần huy động đến hàng vạnngười sao?
Nhưng thấy hắn nói nhiều như vậy tôi cũng không nỡ bẻ lại, bèn hỏi: “Vậy sau đó thì sao? Có tiếp tục đào xuống nữa không?”
Lão Dương nói: “Không, tôi còn định đàonữa, nhưng anh họ tôi lại đột nhiên nói thứ này có thể là thần vật,không chừng là mọc ra từ trong lòng đất, không thể đào được. Sau đó tôilại nghĩ có tiếp tục đào nữa cũng không an toàn nên thôi… cậu thấy có lạ không? Tôi đoán gốc cây đó chỉ là phần trên của một món đồ thanh đồngcực lớn, phần bên dưới có lẽ còn lớn hơn nữa; nếu đào hết ra, có lẽ sẽchấn động cả thế giới.”
Tôi cảm thấy khó hiểu: “Vậy là cậu không mang được cây thanh đồng kia ra, thế sao lại bị tóm?”
Hắn đáp: “Chuyện này nói tiếp lại thấy kỳ lạ, khi ấy chúng tôi không cam lòng, đào tiếp mấy hố nữa ở chỗ khác,cuối cùng đào ra được một mớ bát gáo nồi chậu nguyên vẹn, sau khi rakhỏi Tần Lĩnh thì kiếm chỗ để tẩu tán. Nhưng anh họ tôi sau khi thấy vật kia thì thần kinh bắt đầu có vấn đề, vừa vào nội thành anh ấy đã nóioang oang cho người ta biết chuyện về nhánh cây thanh đồng. Dân vùng Tần Lĩnh xưa nay vốn có ác cảm đối với đám đào trộm mộ, tin đồn cũng lantruyền rất nhanh. Lúc chúng tôi vừa ra khỏi một tiệm đồ cổ, có mấy người nghe anh họ tôi nói lung tung, nhìn ra thân phận của hai anh em liềnchạy đi tố giác! May mà anh công an đi bắt người là đồng hương của chúng tôi, thấy tôi còn trẻ nên bày vẽ cho tôi nói là “bị người ta lừa” mớigỡ được thành án ba năm. Còn anh họ tớ vốn cũng chỉ chịu án bốn năm nămthôi, ai ngờ ổng tự dưng nổi cơn điên, bao nhiêu chuyện đổ đấu từ trướcđến giờ đều phun ra hết, cuối cùng lãnh án chung thân, thiếu chút nữa là dựa cột rồi.”
Tôi “Ồ” một tiếng: “Cậu làm nghề này baolâu sao chẳng có tí kinh nghiệm nào, thế mà tôi còn tưởng cậu đem mấymón đồ đó về đến tận nhà chứ. Tôi đã nói với cậu không biết bao nhiêulần rồi, đừng có tẩu tán minh khí ngay gần đó. Đã làm nghề không đànghoàng rồi, lại còn nhằm ngay vào dân bản xứ, cái này gọi là quả báo nhãn tiền đó.”
Lão Dương thần bí cười: “Cũng… cũng không thể nói là tôi không vớ được… được gì, cậu xem thứ này đi… thế nào?”,nói rồi chỉ vào khuyên tai mình đang đeo!