Hai người đánh tám hiệp, Bát Giới thất thế nhảy nai, con yêu thòng mũi ra rất dài như vòi rồng, hút Bát Giới đem về trong động.
Khi ấy Tam Tạng ngó thấy, kêu Hành Giả nói rằng:
– Ðồ đệ ôi, Ngộ Nặng bị bắt rồi, bây giờ biết tính sao?
Tôn Hành Giả cười rằng:
– Thầy thiệt lòng chẳng công bình, khi nó bắt Lão Tôn đi, thấy chẳng hề tưỡng tới. Còn Bát Giới bị bắt thì thầy nóng nảy quá chừng! Phải để cho nó chịu cực khổ chút đỉnh, mới có công quả trong việc thỉnh kinh.
Tam Tạng nói:
– Ðồ đệ ôi! Khi yêu bắt ngươi, sao ta lại không tưởng, song nghĩ ngươi biết biến hoá, không đến nổi hại mình, còn Bát Giới thô tục, chắc là lành ít dử nhiều., Nên lo hơn một chút. Vậy người ráng đi cứu giùm.
Khi ấy Tôn Hành Giả nhãy lên núi nghỉ thầm rằng:
– Bát Giới trù ta chết, để ta lén theo yêu quái, con nó hành tội Bát Giới ra thế nào, để có trần ai rồi sẽ cứu.
Nghĩ rồi hóa co bò hong, bay đậu trong kệt tai Bát Giới, con yêu ấy về động, vật Bát Giới xuống đất mà nói rằng:
– Ðại ca, tôi bắt đặng một đứa.
Chúa yêu xem thấy nói rằng:
– Thầy nầy vô dụng lắm!
Bát Giới nghe rõ nói rằng:
– Ðại vương ôi! Nó vô dụng thì thã nó đi kiếm đứa hữu dụng mà bắt.
Con yêu thứ ba nói:
– Tuy nó vô dụng mặc lòng chớ cũng đệ tữ Ðường Tăng là Trư Bát Giới. Hãy trói lại, quăng nó xuống hào sâu mà ngâm, trói bốn Bát Giới, khiêng ném xuống ao, rồi trở vô hết.
Còn Tôn Hành Giả bay lên ngó xuống, thấy Bát Giới nằm ngửa, giơ bốn cẳng lên trời, còn mỏ hụp lên hụp xuống, nửa nổi nửa chìm, mệt thở è è, coi thấy tức cười lắm!
Tôn Hành Giả thấy Bát Giới ra thân ấy hết giận rồi thương, bèn nghỉ rằng:
– Bát Giới cũng là một người từng phó hội Long hoa, song giận một đều, hể có động thì nó đòi về xứ, lại hay nói đốt cho thầy niệm chú nhức đầu! Ngày trước ta có nghe Sa Tăng nói rằng: Nó có giấu đút đặng tiền riêng, không biết qủa thiệt hay chăng? Ðể ta dọa nó một cái mà tra mẹo thữ?
Nghĩ rồi liền bay bên tai Bát Giới kêu giọng éo éo rằng:
– Bớ Trư ngộ Năng, bớ Trư ngộ Năng.
Bát Giới hoảng hồn nói rằng:
– Xui quá! Bồ Tát đặt pháp danh là Ngộ Năng, từ theo Ðường Tăng đến nay, cứ kêu tên Bát Giới, ai ở đây sao lại biết pháp danh ta mà kêu?
Nghĩ rồi, nín không đặng liền nói rằng:
– Ai kêu ta đó?
Tôn Hành Giả nói:
– Ta đây.
Bát Giới hỏi:
– Ta đây, là ai đó?
Tôn Hành Giả nói:
– Ta là quỉ vô thường chớ ai.
Bát Giới hoảng hồn hỏi rằng:
– Chẳng hay quan lớn đi đâu đó?
Tôn Hành Giả nói:
– Vua Diêm Vương sai ta đi bắt hồn ngươi.
Bát Giới nói:
– Quan lớn về tâu lại với vua Diêm Vương rằng Ngài có quen lớn với sư huynh tôi là Tôn Hành Giả xin ngài vị tình chế một ngày, để mai sẽ bắt.
Tôn Hành Giả đáp rằng:
– Ðừng có nói xàm, lời ngạn ngữ rằng:
– Diêm Vương đã định canh ba chết, nào ai dám để tới canh tư. Ngươi hãy đi theo ta cho mau, đừng đợi lấy giây vòng mà kéo.
Bát Giới nói:
– Sao quan lớn chẳng rộng lượng làm ơn, coi bộ mat tôi còn sống lâu đặng hay sao, bề nào cũng chết, xin nán lại một ngày, đợi con yêu bắt thầy tôi và sư đệ, sư huynh về đây, sẽ giủ sổ thâu hồn một lượt luôn thể, chớ bắt kẻ sau người trước cũng mất công.
Tôn Hành Giả nói:
– Thôi, cái giấy của ta đi bắt, cọng ba chục hồn, đều có kẻ sau người trước, ta đi bắt hai mươi chín hồn kia, chừng lối một ngày trở lại. Thôi, ngươi đưa tiền phí lộ cho ta đi.
Bát Giới nói:
– Tội nghiệp quá, tôi là người tu hành, có tiền đâu mà lo lót.
Tôn Hành Giả nói:
– Nếu không chịu tiền phí lộ, thì với ta bây giờ.
Bát Giới hoảng hồn nói rằng:
– Xin quan lớn đừng trói, tôi biết sợi dây của quan lớn tên là dây truy mạng, tròng vào cổ thì tắt hơi. Thôi tôi chịu có, song có chút đỉnh mà thôi, nhớ nhiều không có.
Tôn Hành Giả nói:
– Có bao nhiêu thì đưa hết cho mau.
Bát Giới nói:
– Tội nghiệp quá, ấy là tiền lương tôi góp nhóp mấy năm nay, tính bạc vụn chỉ có năm chỉ, kỳ trước tôi cậy thợ bạc nấu cốn lại một cục, nó không sợ tội phước, ăn bớt hết bốn phân, một cục cân còn bốn chỉ sáu, tôi thường giấu bên kẹt tai bên tả, tôi bị trói nên lấy ra không đặng, thôi quan lớn chịu khó mà lấy cho rồi.
Tôn Hành Giả nghe nói, liền mò trong lỗ tai Bát Giới, thiệt lấy đặng một miếng bạc cong cong như yên ngựa, nặng chừng bốn chỉ sáu mà thôi. Lấy bạc cất xong xả liền hiện nguyên hình vỗ tay cười ngất, Bát Giới nằm dưới nước, ngó thấy Tôn Hành Giả liền nổi giận rũa rằng:
– Bật mả ôn bị trời đánh còn ở bất nhơn, tôi khổ sở như vầy, nở lòng nào mà gạt lấy của.
Tôn Hành Giả cười rằng:
– Bạc tiền là sự nhỏ, để ta làm thế cứu người.
Nói rồi lấy thiết bảng khiều lên, mở dây cho Bát Giới.
Bát Giới đứng dậy nói rằng:
– Ðại ca, mở cửa sau mà đi cho rảnh.
Tôn Hành Giả nói:
– Ði phía cửa sau sao phải người lớn; hãy theo ta, phá cửa trước mà ra cho mau.
Bát Giới đi theo Tôn Hành Giả, tới cửa thứ nhì có dựng đinh trên vách.
Bát Giới chạy lại lấy liền, xốc tới đập đại.
Bát Giới với Tôn Hành Giả phá ba bốn vòng cửa giết chết tiểu yêu không biết bao nhiêu.
Khi ấy chúa yêu ngó thấy nói với con yêu thứ nhì rằng:
– Bắt người giỏi lắm! Ngươi có thấy Tôn Hành Giả và Trư Bát Giới phá cửa và giết binh đó chăng?
Còn yêu thứ nhì xách giáo ra, rượt theo tới cửa động và mắng rằng:
– Con khỉ khốn kia, sao dám vô lễ?
Nói rồi liền đâm một giáo.
Tôn Hành Giả đưa thiết bảng ra đỡ.
Hai người hổn chiến ngoài cửa động.
Còn Bát Giới nhảy lên núi, dựng đinh ba, không thèm trợ chiến, cứ ngó trân trân. Con yêu ấy thấy thiết bảng Tôn Hàng Giả nặng lắm, liền đưa giáo mà đỡ, đặng thông mũi ra hút Tôn Hành Giã.
Tôn Hành Giả biết thế thần nó rồi, hai tay nắm thiết bảng đưa ngay lên trời nên yêu tinh hút từ nách sắp xuống, chớ hút không đặng hai cánh tay, cho nên hai cánh tay Hành Giả cầm thiết bảng hươi đập trên mũi con yêu.
Khi ấy Bát Giới ngó thấy, gay con mắt nói rằng:
– Ý con yêu dại quá! Khi nảy ngươi hút ta thì hút hết hai tay, sao bây giờ gặp người bay lại không hút hai tay như hồi nảy, nếu có thọc thiết bảng vào vòi, thì còn gì mà hút nữa?
Thiệt là Tôn Hành Giả không phải tìm tâm như vậy, té ra Bát Giới nói giùm cho con yêu, con yêu bị thọc đau quá, rống lên một tiếng, liền giựt vòi ra, bị Tôn Hành Giả nắm vói kéo lết! Con yêu ấy sợ đau nên dắt đâu đi đó.
Chừng ấy Bát Giới mới dám lại gần, vác đinh ba đập trên mổng đít con yêu, Tôn Hành Giả bảo:
– Ðừng đừng, nếu đập răng cào chắc là chảy máu dầm dè, e thầy quở rằng sát sanh hại mạng thôi, quay cán lại mà đập nó thì xong hơn.
Bát Giới nghe lời, day cán đinh ba, cứ đi một bước thì đập một cái, còn Tôn Hành Giả nắm vòi kéo xển, coi như hai thằng nài.
Ðoạn dắt đến gò, Sa Tăng ngó thấy nói với Tam Tạng mà cười rằng:
– Khá rồi, sư huynh tôi nắm mủi con yêu, kéo lết về đó.
Tam Tạng ngó thấy nói rằng:
– Cha chả, con yêu có bây lớn, mà cái mủi dài qua ùchừng!
Nói rồi bảo Sa Tăng rằng:
– Người hỏi nó chịu đưa ta qua núi thì thôi, chẳng nên giết nó.
Con yêu ấy nghe nói, liền quì xuống khóc và thương rằng:
– Bạch quá Ðường lão gia, nếu từ bi tha mạng tôi, tôi khiêng kiệu đưa ra khỏi núi.
Tôn Hành Giả nói:
– Thầy trò ta là kẻ hiền lành, y như lời người xin, chẳng hề làm hại, mau mau đem kiệu đến đây, nếu trở quẽ một lần nầy, sau bắt đặng thì không dung nửa.
Nói rồi buông vòi, yêu quái tạ từ về động.
Còn Bát Giới hổ thẹn vô cùng, lo đi phơi quần áo mà đợi.
Nói qua yêu thứ nhì về động, thuật chuyện Tam Tạng hiền lành.
Con yêu nào cũng ngó mặt nhau, không dám nói chi hết, yêu thứ nhì hỏi rằng:
– Ðại ca tính đi đưa hay không?
Chúa yêu nói:
– Em hỏi tiếng gì lạ vậy, hảy sửa soạn mà đưa cho mau.
Chúa yêu nói:
– Em nói tiếng ấy chắc là chẳng chịu rồi, ngươi không đưa thì thôi, hai đứa ta đi cũng đặng.
Yêu thứ ba cười rằng:
– Thưa với hai anh, nếu Hòa Thượng ấy lén đi êm thì nó là có phước lắm, nếu muốn bắt đưa thì mắc kế điểu hổ ly sơn của chúng ta đó.
Chúa yêu hỏi:
– Sao gọi là kế hổ ly sơn?
Yêu thứ ba nói:
– Bây giờ nội động, lựa mười sáu đứa tiểu yêu cho tài, và ba mươi đứa cho thiệt giỏi, thì làm kế ấy mới xong.
Chúa yêu hỏi:
– Lựa chúng nó làm chi đó?
Yêu thứ ba nói:
– Ba mươi đặng theo nấu ăn, dùng những vật thực và đồ thanh bông, che các trại mà nầu ăn từ bên nầy núi tới bên kia tám trăm dặm, đặng đãi Ðường Tăng cho tử tế, đi tới chặng nào tối thì có chổ nghỉ ngơi.
Chúa yêu hỏi:
– Còn mười sáu đứa nữa dùng về việc chi?
Yêu thứ ba nói:
– Tám thằng khiêng kiệu, tám đứa nạt đường, còn anh em ta đi hầu hai bên, theo đứa hoài chẳng hề trở lại. Nó đi tới bốn trăm dặm, thì ngang thành của tôi, sẽ có binh mã ứng tiếp. Chừng đến thành sẽ làm như vầy như vầy… Thì thầy trò nó cách xa, tiếp cứu không đặng, nên gọi kế điểu hổ ly sơn, nghĩa là đưa cọp ra khỏi núi; nội mười sáu thằng đó, cũng đủ bắt Ðường Tăng.
Chúa yêu nghe nói, như tỉnh giấc say liền khen rằng:
– Hay lắm, hay lắm!
Tức thì sắp đặt như lời.
Ðoạn xong rồi, ba con yêu truyền đem kiệu đến thưa rằng:
– Nay đặng ngày xuất hành, xin Ðường lão gia lên kiệu mà đi cho sớm.
Tôn Hành Giả thưa với Tam Tạng rằng:
– Ấy là chúa yêu đầu hàng Lão Tôn, đem kiệu đưa thầy đó.
Tam Tạng chắp tay khen rằng:
– Hay lắm, hay lắm. Nếu hiền độ không tài như vậy, ta đi sao khỏi núi nầy!
Nói rồi đứng dậy, bái chúa yêu mà thưa rằng:
– Cảm ơn các vị có lòng thương, đệ tử lấy kinh về Trường An sẽ thuật chuyện ngợi khen công quả!
Các yêu quỳ lạythưa rằng:
– Mời lão gia lên kiệu!
Bởi Tam Tạng thai phàm mắt thịt, nên không biết nó làm mưu. Còn Tôn Hành Giả là thần tiên, lấy lòng ngay thẳng mà đãi chúng; ngỡ là bắt đặng mà tha thì nó cảm ơn kỉnh phục; nên không xét đền mưu sâu.
Liền bảo Bát Giới đem đồ hành lý gát trên lưng ngựa, bảo theo giữ ngựa và đồ. Còn mình cầm thiết bảng đi trước dẫn đường, xem việc lành dữ.
Còn tám tên nạt đường đi trước hét vang, tám đứa khiêng kiệu đi giữa ba chúa yêu theo bảo hộ hai bên kiệu.
Tam Tạng ngồi trong kiệu vui mừng. Ai nấy đồng lên đường, chúa yêu cũng hết lòng thánh kỉnh, ngày nào cũng đãi ba bữa cơm, thầy trò an lòng vừa ý.
Ði tới tối vào trại mà ngủ, cũng đặng bình an.
Ði đặng bốn trăm dặm, đã gần đến thanh trì.
Tôn Hành Giả cầm bảng thiết đi trước, được nửa dặm đường, ngó thanh trì giựt mình một cái!
Bởi Hành Giả thấy trong trì nhiều yêu tinh nên giựt mình.
Xảy nghe gió thổi sau lưng, ngó ngoái lại thấy con yêu thứ ba hai tay cầm phương thiên kích đâm đại!
Tôn Hành Giả giơ thiết bảng đỡ liền.
Hai người nổi giận phừng phừng, nghiến răng trẹo trẹo đánh nhầu với nhau.
Còn chúa yêu thứ nhứt truyền hiệu lịnh, rồi gía siêu đao chém Bát Giới.
Bát Giới hoảng kinh, liền bỏ ngựa, lấy cào cỏ đỡ liền.
Con yêu thứ nhì cầm giáo đâm Sa Tăng, Sa Tăng lấy gậy ra đỡ Ba chúa yêu đánh ba Hòa Thượng, một xích một nhau bất kể chết, đánh vang trên núi.
Nói về tám thằng nạt đường bởi chúa yêu có truyền kế rồi, nên tời lúc đó nó đoạt ngựa và đồ hành lý, còn tám thằng khiêng kiệu đi thẳng tới cửa thành, kêu lớn rằng: Có Ðại vương gia gia tới, mở cửa cho mau.
Lũ tiểu yêu trên thành nhãy xuống mở cửa dặn dò nhau phải cuốn cờ dẹp trống, và cấm ó ré, không có xáng mã la.Vì có lịnh của tam đại vương truyền trước rằng:
– Chẳng nên dọa Ðường Tăng, vì Ðường Tăng tánh nhát lắm, nếu giựt mình hết hồn hết vía, thì thịt chua lè, ăn không ngoan không bổ.
Các tiểu yêu khiêng Ðường Tăng lên đền, mời ngồi giữa ngai.
Còn phía bên kia dọn cơm dọn nước thiết đãi; và hầu hạ hai bên.
Tam Tạng ngồi trơ trơ, ngó bốn phía quạnh hiu không có ai quen thuộc.