Khi ấy Tôn Hành Giả tịnh làm phép định thân, xảy nghe Sa Tăng ó lên, Tôn Hành Giả ngó lại không thấy Tam Tạng, lấy làm lạ hỏi Sa Tăng rằng:
– Sư đệ, vậy chớ ai cướp thầy rồi?
Sa Tăng thuật chuyện lại, Tôn Hành Giả nhảy lên mây, ngó cùng bốn phía, thấy luồng gió xây vẫn bên hướng Tây Bắc, bụi bay dậy mịt mù.
Tôn Hành Giả ngó xuống kêu lớn rằng:
– Hai anh em đằng vân chạy theo sư phụ?
Sa Tăng dắt ngựa, Bát Giới gánh đồ, đồng bay cả hai.
Khi ấy chúa tôi nước Tây Lương hãi kinh thất sắc, đồng quỳ lạy và nói rằng:
– Thiệt bốn thầy trò là phật La Hán nên đằng vân bay lên trời.
Các Nữ quan tâu rằng:
– Ðường ngự đệ là Hòa Thượng gần thành, ba người học trò cũng vậy. Bởi chúng tôi có mắt không tròng, ngỡ là trai Trung Hoa, nên lo nhiều việc mất công. Nay Phật rước rồi, xin Bệ Hạ lui về cung điện.
Nữ vương hổ thẹn lên xe các quan đồng hộ giá trở lại!
Còn ba anh đằng vân bay theo luồng gió, tới hòn núi thì gió tan, không biết con quái ấy ở đâu mà kiếm.
Anh em đồng xuống chơn núi, đi một hồi gặp cái bình phong bằng đá xanh, qua khỏi bình phong thấy có hai cánh cửa đá, trên cửa đề sáu chữ Ðộc Ðịch sơn Tì Bà động. Bát Giới nổi giận giá đinh ba muốn phá cửa, Tôn Hành Giả can rằng:
– Khoan đã, bởi chúng ta theo luồng gió mà đến núi nầy, không biết phải động nầy bắt thầy mình hay là động khác. Ðể ta đi thám thính cho rành; hai ngươi hãy núp đây mà đợi.
Nói rồi hóa ra con ong mật bay vào động thấy con nữ quái ngồi giữa, a huờn thể nữ hầu hạ hai bên.
Tôn Hành Giả đậu trên ngạch, ngó thấy hai con a huờn bưng hai mâm bánh bao nóng hổi, lên hơi ngui ngút để trước mặt nữ quái mà thưa rằng:
– Bẩm bà, mâm nầy là bánh bao chay, còn mâm kia là bánh bao mặn.
Nữ quái cười rằng:
– Thôi, mi để đó, còn mấy đứa nầy dắt Ðường ngự đệ ra đây.
Khi ấy thể nữ vào sau, đem Tam Tạng ra trước.
Tôn Hành Giả thấy thầy mặt vàng môi dợt, nước mắt dầm dề, thì biết thầy đã bị độc khí.
Còn nữ quái bước xuống vịn vai Tam Tạng mà dổ rằng:
– Ngự đệ an lòng chẳng nên phiền não? Ðây tôi tuy không dám bì việc giàu sang như nữ vương, song thanh tịnh tu hành tiện lắm. Ngự đệ hảy chung cùng với tôi, ở đây trăm năm cũng khoái lạc.
Tam Tạng cứ việc làm thinh.
Nữ quái nói:
– Ngự đệ đừng buồn bực làm chi. Tôi biết khi nữ vương đãi tiệc, ngự đệ ăn uống chưa no. Nay tôi dọn mâm bánh chay nầy và mâm bánh mặnkia, tự ý ngự đệ dụng món nào thì dụng.
Thể nữ chỉ mâm bánh mặn mà nói rằng:
– Mâm bánh nầy nhưn thịt người ta, còn mâm bánh bao kia nhưn đường.
Tam Tạng làm thinh nghĩ rằng:
– Nó là yêu quái tánh độc lòng hung, chẳng phải như nữ vương mà biết lễ nghĩa. Nếu mình không ăn không nói cứ việc làm thinh, e nó hại mình thì uổng mạng, học trò biết mình đâu mà cứu, chắc là hư việc thỉnh kinh.
Nghĩ rồi, gượng gạo hỏi rằng:
– Thiệt bánh nào chay, còn bánh nào mặn?
Nữ quái nói:
– Bánh nầy nhưn thịt, còn bánh kia nhưn đường.
Tam Tạng nói:
– Tôi ăn chay đã quen, ăn bánh mặn không đặng.
Nữ quái nói:
– Ðể tôi cắt bánh chay cho ngự đệ ăn.
Nói rồi cắt bánh bao chay đưa cho Tam Tạng và hối thể nữ pha trà.
Còn Tam Tạng cũng làm màu, lấy bánh mặn đưa cho nữ quái.
Nữ quái cười và hỏi rằng:
– Sao ngự đệ không cắt ra cho tôi?
Tam Tạng nói:
– Tôi là người tu hành, không dám cắt bánh mặn.
Khi ấy Tôn Hành Giả thấy thầy trao bánh và nói chuyện với yêu. Sợ bị nó ép già mà chiều theo bóng sắc, nên Tôn Hành Giả hiện hình, cầm thiết bãng nạt lớn rằng:
– Loài tà mi dám vô lể, không sợ chết hay sao?
Nữ quái liền phun khói mịt mù, truyền a huờn đem ngự đệ vào phòng đóng cữa lại. Dặn rồi, xách cặp thiết xa lướt tới mắng rằng:
– Con khỉ khốn nạn, dám lén vào động mà dòm hành.
Nói rồi đâm một nạng.
Tôn Hành Giả và đánh và chạy ra ngoài.
Còn Sa Tăng Bát Giới đương chờ trước cửa động.
Xảy thấy hai người đánh ẩu đả.
Bát Giới nói lớn rằng:
– Sư huynh hãy thối lui ra sau, để tôi đánh nó.
Nữ quái thấy Bát Giới xông vào, thì nó liền xịt lửa trong mủi, phun khói trong miệng, và hiện ra không biết mấy tay, cầm cặp thiết xa cự chiến.
Và nói lớn rằng:
– Ngộ Không, ngươi thiệt còn quê lắm, ta biết người mà ngươi chẳng biết ta. Rất đổi Phật Tổ còn phải sợ ta thay, sá gì hai đứa bây là bực dở.
Ba người đánh một hồi không phân thắng bại.
Nữ quái nhảy vọt lên, lấy vật chi không biết, móc phớt da đầu Tôn Hành Giả.
Tôn Hành Giả la lớn chạy ngay, Bát Giới đua theo bén gót.
Nữ quái đắc thắng lui vào động.
Còn Tôn Hành Giả ôm đầu la lớn rằng:
– Nhức đầu chết đi mà thôi, biết chừng nào cho hết!
Sa Tăng hỏi:
– Anh bị thương hay sao, mà la nhức như vậy?
Tôn Hành Giả nói:
– Ta đương đánh với nữ quái cầm đồng, không biết thế gì nó nhảy dựng lên, làm như ong đút xuống một cái chi độc như vậy, nên nhịn thua bại tẩu về đây.
Bát Giới cười rằng:
– Mọi khi anh hay khoe cái đầu cứng vô cùng, sao bây giờ bị đàn bà đút một cái, mà la gần bể.
Tôn Hành Giả nói:
– Ta thuở nay o cái đầu lắm, đến nổi gươm đao khí giái bổ vào củng như không, lưởi tầm sét của Thiên lôi đánh củng không phủng. Chẳng biết con tinh cái nó dùng vật chi độc quá, nên mới nhức đầu như vầy.
Bát Giới nói:
– Thôi để tôi qua nước Tây Lương, đi mua thuốc dán.
Tôn Hành Giả nói:
– Không sưng không lở, mua thuốc dán làm chi?
Bát Giới cười rằng:
– Tôi sợ chứng thai tiền sản hậu, nay đã khỏi rồi, còn anh bị chứng thiên pháp nầy, không biết chừng nào nó bể óc! Có thuốc gì mà trị cho yên.
Sa Tăng nói:
– Anh vui lắm hay sao mà giả ngộ mãi? Bây giờ trời đã tối, thầy thì bị bắt không biết dử lành. Còn đại ca bị bịnh như vầy, thiệt khó bề giải cứu.
Tôn Hành Giả và rên và nói rằng:
– Thầy ở trong động cũng bình an, không can chi mà lo sợ. Bởi thầy là một vị chơn tu, không lẻ sa mê sắc dục. Chúng ta ngủ cho khỏe, mai sáng sẽ hay.
Còn nữ quái thắng trận trở vào, truyền a huờn đóng cửa động, và canh cửa cho nghiêm. Tức thì bảo thể nữ đem Tam Tạng vào phòng mà nói rằng:
– Trời đã tối rồi, ngự đệ vầy duyên cá nước với tôi kẻo trễ ngày lành tháng tốt. Vừa nói vừa vuốt ve Tam Tạng như mèo thấy mở, tợ bướm gặp hoa, kể không xiết chuyện nữ quái yêu ấp.
Song Tam Tạng cứ ngồi xếp bằng, làm thinh như say rượu, cúi đầu tưởng tâm kinh. Nữ quái nói đã hết văn, năn nỉ dổ dành tới nửa đêm cũng không đặng việc.
Khi ấy nữ quái tức mình nổi giận truyền a huờn đem dây ra, trói mèo Tam Tạng bỏ xó hóc, rồi tắt đèn đi ngủ sáng đêm.
Rạng đông, Tôn Hành Giả thức dậy nói rằng:
– Bây giờ ta đã hết nhức đầu, song nó ngứa lắm!
Bát Giới nghe nói cười rằng:
– Vậy thì anh mang đầu tới, biểu nó đút một cái nửa cho đã ngứa!
Tôn Hành Giả hứ một tiếng rồi đáp rằng:
– Nín đi, đừng có nói xàm nửa.
Bát Giới cười rằng:
– Anh thì ngứa, tôi thì nói xàm, còn thầy đêm nay khá lắm!
Sa Tăng nói:
– Trời sáng rồi, hãy lo trừ yêu quái.
Tôn Hành Giả nói:
– Ngươi giữ đồ và cho ngựa ăn cỏ để ta với Bát Giới đi bắt yêu.
Khi ấy hai người đi tới bình phong, Tôn Hành Giả bàn rằng:
– Không biết đêm nay con quái ấy làm hại thầy ra thể nào? Ðể ta đi thám thính.
Nói rồi hóa ong mật bay vào cửa động.
Thấy hai con a huờn nằm gối đầu trên cái mỏ mà ngủ, lại có thể lục lạc một bên.
Ấy là quân canh cửa, sợ chúng lấy cái mỏ nên phải gối đầu.
Tôn Hành Giả bay vào động, ngó thấy thầy bị trói run, bỏ nằm xó hóc, Tôn Hành Giả bay đậu trên đầu Tam Tạng mà kêu:
– Bớ thầy!
Tam Tạng biết tiếng mừng rở nói nhỏ rằng:
– Ngộ Không đã tới, xin rán sức mà cứu thầy.
Tôn Hành Giả hỏi:
– Chẳng hay đêm nay thầy ra sức thể nào?
Tam Tạng cắn răng mà nói rằng:
– Thà chết cũng cam lòng chớ ta chẳng hề thuận tình theo nó. Bởi ta ngồi cố lỳ không ưng thuận, nó to nhỏ hơn nửa đêm không đặng việc, mới trói ta chắc cứng như vầy. Xin rán cứu ta cho kịp đặng lo đi thỉnh kinh.
Nói về nữ quái, ban ngày bị giao chiến mệt mỏi, lại thêm dỗ dành Tam Tạng hơn nửa đêm mà không rồi; vì mệt quá nên ngủ trưa, xãy nghe Tam Tạng nói rầm rì, giựt mình thức dậy, nghe đặng có ba tiếng:
– Ði thỉnh kinh.
Nữ quái liền bước xuống giường mà nói lớn rằng:
– Không lo việc vợ việc chồng, cứ tưởng thỉnh kinh thỉnh kệ!
Tôn Hành Giả bay ra ngoài bình phong, hiện hình nói với Bát Giới rằng:
– Khá, thầy còn sống không hề gì, song bị nó trói tay trói cẳng.
Bát Giới hỏi:
– Thầy có thuật chuyện đêm nay ra thể nào chăng?
Tôn Hành Giả nói:
– Thầy nói nó ép uổng dổ dành hơn nửađêm, thầy cũng không xiêu lòng theo nó, nên bị trói bỏ dựa giường.
Bát Giới cười rằng:
– Như vậy thiệt là Hòa Thượng chơn tu, phải cứu thầy kẻo tội nghiệp.
Nói rồi xách đinh ba xông vào phá cửa.
Hai đứa a huờn canh cửa giựt mình thức dậy, chạy vào động báo rằng:
– Bà ôi! Hai người đờn ông xấu xa hôm qua, bữa nay tới phá động.
Nữ quái nổi giận, xách thiết xa ra cửa mắng rằng:
– Heo rừng, khỉ núi, sao dám phá cửa ta?
Bát Giới mắng lại rằng:
– Loài yêu quái đang lang dâm trắc nết, dám ép uổng thầy ta. Ta nói cho ngươi biết, ngươi phải kêu thầy ta bằng cha chồng, đem trả cho mau kẻo mà chết!
Nữ quái nỗi giận, xịt lửa phun khói, hiện ra không biết mấy tay, đánh với hai người đặng năm hiệp, rồi cũng nhảy dựng lên, vụt cái chi nhằm mỏ Bát Giái.
Bát Giới kinh hãi chạy dài!
Tôn Hành Giả cũng bại tẩu.
Nữ quái thắng trận, song thấy cữa động đã hư, truyền a huờn vác đá lấp cữa lại, rồi vào động nghĩ ngơi.
Nói về Sa Tăng thấy Bát Giới và chạy và ôm mõ mà rên rằng:
– Nhức đầu quá trời ơi! Không biết chừng nào cho hết nhức!
Tôn Hành Giả chạy tới cười rằng:
– Hôm qua người trù ta bể đầu, nên khiến bữa nay ngươi sưng mỏ!
Bát Giới rên và nói rằng:
– Nó đau nhức vô cùng, thiệt khó chịu quá!
Ba người ngó nhau mà chịu, không biết phương chi.
Lúc ấy Tôn Hành Giả ngó thấy một bà ở phía Nam đi tới, tay xách giõ tre, Sa Tăng nói:
– Có bà già đi đường kia, hỏi thử có thuốc chi trị chứng ấy.
Tôn Hành Giả nhìn sửng rồi nói rằng:
– Bồ Tát hóa hình đi tới đó, chúng ta làm lễ cho mau.
Nói rồi đồng quì lạy.
Quan Âm hiện hình thiệt, xách giỏ cá đứng trên nửa lừng.
Tôn Hành Giả lên mây quỳ lạy bạch rằng:
– Chúng tôi lo việc cứu sư phụ mà chưa xong. Không ngờ Bồ Tát giáng hạ, chúng tôi chịu tội vì trễ việc tiếp nghinh. Xin Bồ Tát rộng dung thứ tội, và làm phép mà cứu thầy tôi.
Quan Âm nói:
– Con ấy dữ lắm, cặp thiết xa là càng nó, còn cái đuôi cong cong chích người thì nhức chết, gọi là đão mã độc, vốn thiệt nó là con bò cạp cái thành tinh. Nguyên trước đó nghe kinh tại chùa Lôi Âm, Phật Tổ thấy loài độc thì không ưa, nên xô nó một cái, nó chích ngón tay Phật Tổ nhức quá, nên Phật Tổ truyền Kim cang bắt nó. Nếu muốn cứu đặng Tam Tạng thì phải lên cung Quang Minh mà viện sao Mão Nhựt Kê.
Nói rồi hiện hào quang bay về Nam Hải.
Khi ấy Tôn Hành Giả nhảy xuống thuật chuyện với Sa Tăng, Bát Giới rồi nói rằng:
– Bồ Tát bảo ta thỉnh sao Mão Nhựt Kê, trừ con quái ấy mới đặng. Vậy thì hai ngươi ở đây mà chờ ta.
Nói rồi nhảy lên Ðông Thiên Môn, đến cung Quang Minh hỏi thăm, kẻ bộ hạ nói:
– Mão tinh vưng chỉ đi tuần.
Tôn Hành Giả trở ra, ngó thấy Mão tinh dẫn binh về gần tới, Tôn Hành Giả đón đường ra mắt. Mão tinh đáp lễ và nói rằng:
– Chẳng hay đại thánh đến tôi có việc chi?
Tôn Hành Giả nói:
– Thỉnh tiên sanh cứu nạn thầy tôi.
Mão tinh hỏi:
– Tôn Sư mắc nạn chi mà cứu?
Tôn Hành Giả nói:
– Thầy tôi mắc nạn tại nước Tây Lương, Ðột Ðịch sơn, Tì Bà động. Nhờ ơn Quan Âm tiến cử tiên sanh trị con tinh bồ cạp ấy mới đặng.
Mão tinh nói:
– Tôi đi tuần mới về, đáng lẽ phải tâu lại mới phải, song vị tình Ðại Thánh đến đây và Quan Âm tiến cử, nên phải đi trừ yêu quái mà cứu tôn sư, rồi sẽ tâu lại cũng đặng. Nói rồi đi theo Tôn Hành Giả đến bình phong.
Khi ấy Sa Tăng ngó thấy, liền kêu Bát Giới mà nói rằng:
– Nhị ca dậy cho mau, Ðại ca thỉnh Tinh quân về đó!
Bát Giới chờ dậy ôm mỏ mà nói:
– Tôi có bệnh trong mình nên làm lễ không đặng, xin tinh quân miễn chấp, thứ tội cho tôi!
Mão tinh nói:
– Ðã là người tu hành, có bịnh chi mà dự kiếu?
Bát Giới nói:
– Hồi ban mai tôi giao chiến với nữ quái, bị nó quất vào môi tôi một cái còn nhức tới bây giờ.
Mão tinh nói:
– Ðem lại đây ta trị giùm một chút thì hết nhức.
Bát Giới buông tay bước tới, đưa mỏ cho Mão tinh coi.
Mão tinh chà môi Bát Giới vài cái rồi thổi một hơi tức thì hết nhức.
Bát Giới tạ ơn và khen rằng:
– Thiệt phép hay tuyệt diệu Vừa nói vừa cười.
Còn Tôn Hành Giả thấy linh hiệu như vậy, thì cười mà nói rằng:
– Xin tiên sanh làm ơn vò đầu lão Tôn vài cái. Bởi tôi hôm qua cũng bị như Bát Giái, nay tuy hết nhức, song nó ngứa sần đầu. Sợ để lâu e sanh bịnh hậu!
Mão tinh biểu Tôn Hành Giả đưa đầu ra, Mão tinh cũng vò đầu vài cái, và thổi một hơi, Tôn Hành Giả cũng hết ngứa.
Lấy nọc rồi, Bát Giới làm bộ dữ, nói rằng:
– Ðại ca, tôi với anh đi đánh nó mà báo cừu. Mão tinh nói: – Hai ông dụ nó ra đây, tôi sẽ trị nó.
Khi ấy Tôn Hành Giả và Bát Giới dông đến cửa động.
Bát Giới lấy Ðinh ba cào đá, xông vào phá động ầm ầm.
Nữ quái đương sai a huờn đêm cơm nước cho Tam Tạng ăn uống, xảy thấy hai người phá động; nữ quái xách Thiết xa ra đánh, muốn trổ miếng nghề củ, hai người biết chừng chạy trước.
Nữ quái theo tới bình phong, Tôn Hành Giả kêu lớn hỏi rằng:
– Mão tinh đi đâu không thấy?
Chẳng ngờ Mão Nhựt Kê hiện nguyên hình là con gà trống mồng đỏ, ấy là Kim Huê trong mặt nhựt, lông cánh như vàng, cất cổ cao hơn sáu bảy thước, Kim kê ngó nữ quái kêu một tiếng cót, nữ quái té ngửa, hiện nguyên hình là Yết Tử tinh, Kim kê gáy một tiếng, Yết Tử tinh chết cứng.
Khi ấy Bát Giới xách đinh ba lại, thấy con bò cạp cái lớn bằng cây đờn tì bà, nằm ngửa không cựa quậy.
Bát Giới đạp lên bụng nó mà mắng rằng:
– Phen nầy mi không còn miếng nghề Ðảo mã độc nữa!
Nói rồi đập nát ngớn cả mình.
Còn Mão Nhựt Kê hóa hào quang bay về cõi cũ.
Ba anh em đồng lạy tạ ơn, kéo nhau vào động, lũ a huờn, thế nữ quỳ lạy thưa rằng:
– Chúng tôi không phải là yêu, thiệt là dân nước Tây Lương, bị yêu nữ bắt về hầu hạ. Nay Tôn Sư còn ngồi khóc trong phòng.
Tôn Hành Giả coi lại, các gả ấy không có khí yêu, liền vào phòng đem thầy ra.
Tam Tạng thấy mặt ba thầy trò, thì mừng rỡ giã ơn rằng:
– Vì ta làm cực khổ cho đồ đệ! Chẳng hay nàng ấy ra thể nào?
Bát Giới thưa rằng:
– Nó là Ðại mẫu Yết tử tinh, đích danh là bò cạp cái, lớn bằng cây đờn tì bà, nó chích đại ca nhức sọ, tôi cũng bị nhức môi, may nhờ Quan Âm Bồ Tát xuống dạy đi viện Mão Nhựt Kê mới trừ đặng nó, tôi giận đập nát thây bò cạp như tương.
Nói rồi dọn cơm, thầy trò ăn uống.
Xong rồi kêu mấy đứa a huờn, thể nữ, chỉ đường cho chúng nó về nước Tây Lương. Tôn Hành Giả dụng hỏa công đốt động Tì Bà cháy rụi!
Tam Tạng lên ngựa, thầy trò thẳng chỉ Tây Phương.