Dưới giàn nho bày cờ vua do Vân gia đặc chế, một ấm trà thơm, chủ bạ và Lão Tiền bắt đầu chém giết nhau, không nhìn cảnh thu tô lấy một cái, Vân gia thu tô có khi là chuyện nhàm chán nhất, toàn bộ là bọn nhóc con vác túi, quản sự, trướng phòng hô tới nhà ai, tiểu tử nhà đó sẽ ném túi lên bàn, miệng đọc.
– Tô điền nhà cháu bốn mươi mẫu, mỗi mẫu nộp hai thành thu hoạch cho chủ gia, năm nay mưa nhiều, thu hoạch không tệ, bốn mươi mẫu thu được một trăm mười bảy đảm ba đấu lúa mạch, á nói thừa rồi, tính cả số lẻ vào thật mất mặt, năm nay nộp hai mươi bốn đảm, số dư để gia chủ nuôi Hàm Hàm. Giá ở chọ Trường An một đấu bốn đồng ba, một đảm bốn mươi mốt đồng, cha cháu nói tính theo giá một đấu, tính giá đảm thì chủ gia bị thiệt, tổng cộng…
Còn chưa tính xong đã bị quản sự đá một phát sang bên, quát với đứa bé:
– Lăn tay rồi xéo đi, ra lán bên ngoài chọn bánh nào chưa ăn mang về mà ăn, không còn sớm nữa, nếu muộn thêm một chút lỡ giờ học, cẩn thận tiên sinh cho ăn đòn.
Đứa bé mặt ủy khuất rầu rĩ tới bên trướng phòng từ chối lăn tay, cầm bút viết ba chữ Trương Nhị Ngưu rất chỉnh tề, lúc này mới cao hứng xách giỏ tới lán chọn bánh, hiện giờ chẳng còn ai muốn ngồi xổm ăn nữa, chê mất mặt, cả trang chỉ có mỗi mình trang chủ bạ đâu ngồi đó ăn.
Trẻ con trong Vân gia trang đều lanh lợi, có tấm gương trước mắt, tới đứa nào là báo tổng số luôn, nhìn quản sự, trướng phòng ghi chép xong là lấy bút lông ký tên, có mấy đứa bé viết chữ đẹp, trướng phòng luôn mỉm cười xoa đầu, khen một tiếng trẻ ngoan, sau này nhất định sẽ vào thư viện, mau đi lấy bánh, trẻ ngoan phải được thưởng, lấy nhiều vào.
– Lão Tiền, nhà ông không thu lương thực à? Ta thấy tới nộp tô toàn trẻ nhỏ, sao chuyện quan trọng thế này mà không thấy người lớn đâu?
– Người lớn tới làm gì, có biết chữ đâu, cũng chẳng biết tính, còn không hiểu rõ bàng bọn nhỏ, tất nhiên là do bọn họ tới nộp tô, lúa mạch nhà ta là giống mới được hầu gia kiếm ở ti nông tự, sản lượng cao, nhưng làm mỳ không đúng vị, trang hộ đều bán lúa mạch nhà mình đi, rồi mua lúa mạch ngon về, một thêm một bớt, trong nhà toàn lúa mạch ngon, lúa mạch không ngon thì để người trong thành ăn, hầu gia nói rồi, người trong thành sống dai lắm, dù cho thuốc độc vào cũng không chết.
Chủ bạ há hốc mồm không nói lên lời, xoa mặt thề, không bao giờ tới Trường An mua ương thực nữa, tức tối cầm cờ đập xuống, hô lớn:
– Chiếu tướng!
Lão Tiền thua cờ, tất nhiên không vui, quát bảo phó dịch lấy cho mình một bầu rượu, có tai lợn thì mang lên một đĩa, chủ bạ là bằng hữu cũ, không trách. Hai người lại chuẩn bị bày cờ, tiếp tục chiến hỏa.
Mỗi khi tới lúc thu tô, triều đình liền có ngự sử tuần thị thôn quê, nhiệm vụ rất rõ ràng, đó là xem có chuyện ức hiếp nông hộ xảy ra hay không, tra gian cứu kháng là công tác chủ yếu của bọn họ, trong tay nắm đại quyền tùy nghi xử trí hoành hành thôn quê, làm tất cả địa chủ kêu khổ không thôi, còn sao nữa, nếu lúc này nông hộ mà có tranh chấp với chủ, đám ngự sử sẽ thiên vị nông hộ một cách vô nguyên tắc, kiếm lấy cái danh thanh thiên đại lão gia cho mình.
Trong ba huyện trực thuộc Trường An thì huyện Trường An, huyện Vạn Niên ở trong thành, huyện Lam điền mới được quy vào, nơi đó nhất định chứa đầy chuyện bất công và đen tối, đám ngự sử trẻ mang theo tùy viên bỏ qua huyện Trường An, bỏ qua huyện Vạn Niên, trực tiếp đánh tới huyện Lam Điền chưa bao giờ được ánh mặt trời công lý chiếu rọi.
Trong huyện nha không có người, huyện tôn, chủ bạ xuống nông thôn rồi, huyện úy dẫn nha dịch đi tra xét vì sao Ngưu gia thôn liên tiếp chết ba con trâu, đều có công vụ tại thân, các ngự sự tỏ thái độ khẳng định với sự cần cù của quan viên huyện Lam Điền, không cần thông bao, đi tới nơi có nhiều địa chủ nhất, đó là nơi cho mình cơ hội dương danh lập vạn.
Khỏi nói Ngọc Sơn là lựa chọn hàng đầu, Vân gia là nhà ác bá, chuyện phạm pháp hoành hành Trường An viết không xuể, Trình gia, Ngưu gia cũng chẳng phải là nhà lương thiện, không biết trong ngày thu tô sẽ có bao nhiêu bách tính lương thiện bị dồn ép bỏ nhà rời quê, vứt bỏ thê tử, bán rẻ nhi nữ, nghĩ đã thấy đau lòng, những lúc như thế làm sao thiếu mình được.
Những ngự sử được phái đi đều là quan viên trẻ tuổi tài cao lựa chọn ở các châu phủ, trong không khí quan trường cởi mở của triều Đường, đã tạo nên khí độ dám nói dám làm. Nhiều năm qua, cái chính sách nhìn có vẻ hồ đồ của Lý Nhị mang tới cho vô số hào quang cho Lý gia, nhà quyền quý cho dù bị phạt trong thời gian này cũng không biết đi đâu mà kêu oan, chỉ đành tự nhận xui xẻo, có điều chuyện này rất ít, bách tính mang tâm tư dân không đấu với quan, không tùy tiện gây chuyện với chủ, một khi gây chuyện là không còn đường sống nữa.
Ngựa đi lững thững trên đường, thiếu niên đắc chí, dương liễu lưu luyến phất trên người tựa hồ như muốn giữ quan viên trẻ tuổi ở lại chốc lát để thưởng thức phong tư tha thướt của mình, đáng tiếc, bách tính đang ở trong dầu sôi lửa bỏng, bị cao môn đại hộ dầy xéo, dù cảnh đẹp đến đâu cũng không có tâm tình thưởng thức, chỉ mong đám địa chủ kia đừng quá ác độc, để bách tính lương thiện đường sống.