Đầu đời đường, chế độ phường thị vô cùng nghiêm khắc. Chỉ có hai chợ cho phép bách tính giao dịch. Ở khu dân cư nghiêm cấm bất cứ hoạt động thương nghiệp nào. Chỉ duy nhất Bình Khang Lý là ngoại lệ. Thái độ của triều đình với Bình Khang Lý vẫn luôn là ngầm đồng ý. Bởi vì liên quan tới mặt mũi nên triều đình không thể mở thanh lâu ở hai chợ. Nhưng cái này không thể thiếu. Vì thế sự xuất hiện của Bình Khang Lý đã bù đắp rất tốt điểm này.
Hàn Nghệ chính là nắm được chỗ sơ hở này. Dĩ nhiên trong đó cũng có quan hệ lớn lao với việc Trưởng Tôn Vô Kỵ bọn họ không nói không rằng.
Lý Trị hiện giờ lại không nói nữa. Ông ta hy vọng nhìn thấy tất cả những thứ này. Bất cứ hoàng đế nào cũng hy vọng trên triều đình có tranh đấu. Kỳ thực bất cứ tranh đấu trong triều đình của triều đại nào cũng là do hoàng đế gây nên. Nếu như triều đình không có tranh đấu, như vậy chỉ có thể nói ra một điều. Đó là hoàng đế đã mất đi quyền thế. Bởi vì nếu chỉ có một nhà độc đại, triều đình mới xuất hiện tình trạng trầm tĩnh.
“Ha ha.”
Chợt nghe thấy một tiếng cười. Chỉ thấy một người già đứng đầu bên trái vuốt râu cười. “Lão phu thấy những lời của Hàn Nghệ không sai. hẻm bắc không to bằng một góc của chợ Tây. Một ngày đã tranh hết khách của hai chợ. Uổng cho Hộ bộ các người vẫn có mặt mũi mà nói. Đúng là không biết xấu hổ. Nếu như không phục, các người đi tranh khách hàng lại. Ở đây mà cáo trạng thì coi gì là anh hùng hảo hán.”
Người nói chính là Trình Giảo Kim.
Đám võ tướng đứng sau ông ta là một đều cười lớn lên.
Không cần nghi ngờ. Chính là cười nhạo.
Đây là triều đình của Đại Đường. Văn võ đấu đá lẫn nhau, đây là chuyện rất bình thường.
Trưởng Tôn Vô Kỵ rất là bí mật trừng mắt nhìn Trình Giảo Kim, trong lòng thầm mắng, lão thất phu này đúng là chỉ sợ thiên hạ không loạn.
Lúc này một người già đứng ra, mỉm cười nói: “Hàn ngự sử những lời này sai rồi. Đới Kế thân là Hộ bộ thị lang, nếu như dòng người của hai chợ giảm một nữa. Ông ta không nói không rằng mới là phụ thánh ân, bỏ rơi nhiệm vụ.”
Hàn Nghệ cũng không nhận ra, chỉ có thể chắp tay nói: “Không biết ngài là…?”
Lão già khẽ vuốt cằm, cười nói: “Ta là Hộ bộ thượng thư Cao Lữ Hành.”
Hộ bộ thượng thư. Ồ, hóa ra là tiểu đệ bị ức hiếp rồi. Lão đại ra mặt lấy lại danh dự. Hàn Nghệ âm thầm cười nhạt.
Không ngờ rẳng Cao Lữ Hành này có lai lịch rất lớn. Ông ta là con cả của khai quốc công thần Cao Sĩ Liêm. Cũng là biểu huynh đệ với Trưởng Tôn Vô Kỵ. Bởi vì Cao Sĩ Liêm là cữu cữu của Trưởng Tôn Vô Kỵ. Đồng thời là tỷ phu của Lý Trị. Đây chính là chỗ tuyệt diệu của thông gia.
“Thì ra là Cao thượng thư, thất kính, thất kính.” Hàn Nghệ chắp tay, lại nói: “Đới thị lang trong lòng lo lắng. Điều này ta có thể hiểu. Nhưng ông ấy cũng không thể nói là ta phạm pháp a.”
Cao Lữ Hành cười nói: “Lời này của ngươi cũng không sai. Bình Khang Lý là được triều đình ngầm cho phép. Nơi bướm hoa này, từ trước tới nay, không phải là do triều ta mới nổi lên. Triều đình trước đây cũng đã thương lượng qua. Đem nhập Bình Khang Lý vào chợ đông. Chỉ là triều đình lo sợ sẽ tạo ra điều tiếng không tốt. Quan viên lưu luyến nơi bướm hoa, vì thế mới không làm như vậy. Nhưng mà Bình Khang Lý ngoài mở thanh lâu ra, chưa từng làm kinh doanh. Căn cứ vào chế độ của triều đình, Bình Khang Lý không thể mở chợ. Có điều trong này cũng có điều khó nói, dù sao thì triều đình cũng chưa từng nói rõ. Vì thế muốn trị tội ngươi, chỉ sợ là không ổn.”
Nói xong ông ta hướng về Lý Trị chắp tay nói: “Bệ hạ, quốc có quốc pháp, gia có gia quy. Hàn Nghệ tuy không có tội, nhưng nếu làm như vậy, dân chúng sẽ noi theo. Chế độ phường thị e rằng sẽ bị phá vỡ. Vi thần đề nghị không nên làm lớn chuyện này, coi như chuyện lớn hóa nhỏ. Hàn Nghệ đóng chợ ở hẻm bắc lại là được.”
Lý Trị có vẻ có chút do dự, y đương nhiên là ủng hộ Hàn Nghệ. Nhưng Cao Lữ Hành đã đâm thủng lớp cửa sổ giấy kia rồi. Như vậy không dễ để ngụy biện nữa.
Muốn ta đóng cửa chợ, ngươi nằm mơ đi. Hàn Nghệ thấy Lý Trị vô cùng khó xử, lòng nghĩ, xem ra chỉ có thể đem liều thuốc mạnh nhất ra rồi, ha hả cười nói: “Khó trách Đại Đường ta những năm gần đây trì trệ không tiến được. Thì ra nguyên nhân là ở đây, nếu như là thế. Vậy còn lên triều sớm làm gì, lãng phí thời gian của mọi người. Tất cả đều dập theo khuôn cũ không phải là được rồi sao.”
Lời này là vô cùng to gan lớn mật. Không ít đại thần nghe vậy mà toát mồ hôi.
Nhưng Lý Trị lại hết sức tán thành. Dường như không cảm thấy Hàn Nghệ đại nghịch bất đạo. Các ngươi đều không nói, vậy thì lên triều sớm làm gì.
“Hỗn xược.”
Chử Toại Lương quát: “Tên Hàn Nghệ ngươi giỏi lắm. Dám ở đây ăn nói ngông cuồng. Nếu như không nghiêm khắc trừng phạt ngươi. Triều đình còn có tôn nghiêm không. Người đâu mau bắt tên đại nghịch bất đạo này cho ta.”
Lão già ngươi tuổi không nhỏ nữa mà còn hiếu thắng như vậy. Nhưng ngươi tìm đúng đối tượng rồi. Hàn Nghệ nhìn Chử Toại Lương một cái, cười ha hả nói:”Hữu Phó xạ đúng là quan uy thật lớn. Nếu như hai mắt ta không còn sáng, chắc có lẽ đã cho rằng ông mới là Hoàng đế. Thật không biết là ai mới đại nghịch bất đạo.”
Lời này mới thực sự là khủng khiếp.
Quần thần đều cực kỳ hoảng sợ.
“Ngươi…”
Chử Toại Lương trong lòng chấn động, nhưng nhất thời cũng sợ không dám lên tiếng.
Hàn Nghệ lập tức nói: “Hữu Phó xạ. Đây là đại điện của bệ hạ. Bệ hạ còn chưa nói gì, ông dựa vào cái gì để bắt người. Cấm quân ngoài cửa đều là do nhà ông nuôi sao? Ta thấy rất khó hiểu, rốt cuộc là ai mới là người định đoạt ở đây.”
Trưởng Tôn Vô Kỵ nghe vậy, phản ứng đầu tiên là liếc nhìn Lý Trị.
Nhưng mà Lý Trị làm như là không nghe thấy gì, mặt không biến sắc.
Chử Toại Lương không thể nào ngờ tới. Một câu nói như rất bình thường, lại bị Hàn Nghệ tóm lấy. Kỳ thực tình huống như này cũng thường xuất hiện. Thời kỳ Lý Thế Dân, Hầu Quân Tập Phòng Huyền Linh và trọng thần cũng thường xuyên la hét muốn bắt người trị tội. Nhưng Hàn Nghệ nói ra như vậy làm cho Chử Toại Lương có chút bối rối, lập tức hướng về Lý Trị hành lễ nói: “Bệ hạ, người nhìn thấy rồi đó. Hàn Nghệ ở trên triều đình phát ngôn bừa bãi vu cáo hãm hại trung lương. Nói ra những lời đại nghịch bất đạo. Kính xin bệ hạ trị Hàn Nghệ tội chết.”
Nếu như là Lý Thế Dân ngồi trên cũng sẽ không bởi vậy mà trách tội Chử Toại Lương. Chắc chắn sẽ trị tội Hàn Nghệ. Những lời này quả thực là quá đại nghịch bất đạo. Nhưng hiện giờ ngồi trên là Lý Trị. Hàn Nghệ nói hoàn toàn là sự thật, y đương nhiên sẽ không giúp Chử Toại Lương. Nhưng cũng không thể nói như vậy, cười nói: – Hữu Phó xạ vẫn luôn vô cùng trung thành với trẫm. Lúc nào cũng nghĩ cho trẫm. Hơn nữa còn là cố mệnh đại thần do đích thân phụ hoàng bổ nhiệm. Sao lại có thể để người khác khích bác. Hữu Phó xạ cứ yên tâm.
Chử Toại Lương nghe được trong lòng vui vẻ, nào ngờ Lý Trị lại hướng tới Hàn Nghệ nói: “Hàn Nghệ, trẫm niệm tình ngươi lần đầu tiên vào triều, cho ngươi một cơ hội. Nếu như ngươi không nói ra được một câu có lý ra. Trẫm tuyệt không tha cho ngươi.”
Chử Toại Lương cũng không nói gì thêm, dù sao những lời trước đó của Hàn Nghệ, làm cho trong lòng ông ta vẫn còn sợ. Không dám chống đối với hoàng đế nữa. Nhưng nếu như Hàn Nghệ không nói được lý ra. Thì đương nhiên là sẽ không tha cho Hàn Nghệ.
“Tuân mệnh.”
Hàn Nghệ liền chắp tay. Cất cao giọng nói: “Vi thần cho rằng Hộ Bộ Thượng Thư khiến vi thần đóng cửa chợ, là vì che dấu thuộc hạ dưới tay vô năng. Hai chợ lớn như vậy, sau lưng còn có triều đình ủng hộ. Lại bị một con ngõ nhỏ làm cho mất nửa dòng người. Nhưng đây chỉ là vấn đề nhỏ. Bộ hộ lúc này còn không xem kỹ lại mình. Mà lại đem tội đổ lên đầu vi thần. Như vậy làm cho vi thần không phục. Vâng, nếu như vi thần đóng cửa chợ, mọi thứ đều trở lại bình thường. Nhưng Đại Đường ta sẽ rất khó tiến bộ. Lúc nãy gián nghị đại phu nói không có vấn đề, nhưng đó lại là một vấn đề rất lớn.
Năm ngoái Trần Thạc Chân nổi loạn. Nguyên nhân chính chỉ là một trận hồng thủy. Một trận hồng thủy có thể tạo lên khói lửa Giang Nam chính là vấn đề. Nếu như nhất thiết phải đợi khi vấn đề xuất hiện mới đi giải quyết. E rằng lúc đó đã muộn rồi.
Trị quốc giống như lái thuyền ngược nước vậy. Không tiến tức là lùi, cho dù là không có vấn đề, nhưng chúng ta cũng phải nghĩ cách trở nên cường thịnh thêm. Quyết không thể kiêu ngạo tự mãn. Hơn nữa Đại Đường ta còn chưa đạt tới mức không có vấn đề. Còn rất nhiều bách tính đến cái ấm no cơ bản nhất cũng không thể duy trì. Nếu như một quốc gia không có ý thức cực khổ gian nan. Chỉ có thổi phồng phồn thịnh, sống trong giấc mộng của mình. Vậy thì quốc gia đó hết sức nguy hiểm. Bởi vì kẻ thù của chúng ta vẫn luôn phấn đấu. Lúc đầu Hán triều văn cảnh chi trị, Vũ Đế đánh đuổi Hung Nô. Thử hỏi ai có thể nghĩ tới về sau còn có tam quốc tranh bá.”
Hắn thao thao bất tuyệt, Lý Trị nghe vậy liên tiếp gật đầu. Đây quả thật là có thể nói là lời cảnh giới. Cần phải khiêm tốn chấp nhận, nhìn Chử Toại Lương một cái, hỏi: “Hữu Phó xạ. Ngươi thấy những lời này của Hàn Nghệ có đúng không?”
Chử Toại Lương mặt ngượng nghịu, hành lễ nói: “Những lời này của Hàn Nghệ tuy không không phải không có lý. Nhưng hắn đã xúc phạm pháp luật. Cũng không thể che lấp sự thật.”
Hàn Nghệ cười nói: “Hữu Phó xạ, hẻm bắc chúng ta nuôi sống rất nhiều bách tính. Lại cho bách tính kế sinh nhai. Còn làm cho Bình Khang Lý cũng bởi thế mà trở nên yên ổn. Nếu như như vậy cũng phạm pháp, vậy thì ta không còn gì để nói. Hiện giờ vấn đề căn bản, không hề nằm ở hẻm bắc. Mà nằm ở việc hiện giờ hai chợ không thể đáp ứng được nhu cầu của bách tính, cần phải thay đổi rồi. Hữu Phó xạ lại đem người vạch trần vấn đề này ra đi giết. Từ đó che giấu vấn đề này ở đây. Đây không lẽ là lý luận trị quốc của Hữu Phó xạ?
Trầm tư hồi lâu, Cao Lữ Hành bỗng nhiên nói: “Hàn ngự sử luôn miệng nói vấn đề nghiêm trọng của hai chợ. Vậy ta muốn hỏi Hàn ngự sử một chút. Rốt cuộc là hai chợ có vấn đề gì?”
Hàn Nghệ cười nói: “Lúc nãy ta đã nói, thỏa mãn với hiện tại, không muốn phát triển.”
“Xin lắng tai nghe.”
Nói đến kinh doanh. Thì đúng là chủ đề của Hàn Nghệ, hắn miệng lưỡi lưu loát nói: “Hai chợ hiện giờ là nơi duy nhất triều trình quy định được phép buôn bán. Ngoài ra, không có chợ nào khác. Vì thế việc buôn bán của hai chợ mới có vẻ hết sức phồn vinh. Nhưng cũng vì thế mà mất đi chí tiến thủ, phồn vinh của hai chợ chỉ là vẻ bề ngoài thôi. Nếu như không có Hung Nô, Hán Vũ Đế liệu có tạo lên một vương giả hùng mạnh? Khiến Mạc Bắc không có vương đình sao? Nếu như lúc đầu không có Hiệt Lợi đối thủ lớn như vậy. Quân đội Đại Đường ta hiện giờ có thể thiên hạ vô địch sao? Ta xem không phải như vậy. Nếu như mất đi cạnh tranh, thì sẽ mất đi động lực tiến thủ. Hai chợ hiện giờ chính là thiếu cạnh tranh. Một khi có cạnh tranh, thì mới có thể tiến bộ.
Ngươi xem chúng ta nói nhiều như vậy. Chỉ là tố cáo tự ý khai trương tụ tập. Nhưng chưa từng nghĩ qua, tại sao hai chợ lại vì sự xuất hiện của hẻm bắc mà mất đi một nửa khách hàng? Hơn nữa đối phương chỉ là một thương nhân nhỏ. Lẽ nào triều đình không nên cảm thấy xấu hổ sao? Đây là phong thái và trí tuệ nên có của một quốc gia sao? Thái Tông Thánh Thượng có thể coi Ngụy Công như một tấm gương. Như vậy sẽ ghi trong lòng biết bao. Tại sao hai chợ không thể xem hẻm bắc như một tấm gương, nhìn ra chỗ chưa đủ của bản thân.”
Hàn Viện bỗng nhiên đứng ra nói: “Hai chợ tuy thuộc triều đình, nhưng triều đình rất ít tham gia hai vào việc kinh doanh của hai chợ. Nếu bởi vậy mà đem khuyết điểm đổ lỗi lên đầu Hộ bộ. Như vậy thì không công bằng.”
Hàn Nghệ cười nói: “Cũng không thể nói như vậy, thống soái cũng không có tham gia huấn luyện binh lính hằng ngày, đánh giặc lại là binh lính, ngày thường huấn luyện cũng chỉ là giết địch. Tại sao đánh thua trận lại trách thống soái. Ồ, hiện giờ có thể nói như thế này. Không phải quân ta vô năng, chỉ trách địch quá mạnh. Tiếc rằng các vị không thể nói một câu mà tiêu diệt được hết quân địch, chỉ có thể ức hiếp bách tính của mình.”
“Ngươi…”
Hàn Viện bị Hàn Nghệ làm cho tức đỏ bừng mặt.
Lý Trị thấy nói như vậy đủ rồi, cao giọng nói: “Hàn Nghệ ở hẻm bắc khai trương tụ tập, tuy có vi phạm pháp luật triều đình. Nhưng do tính đặc thù của Bình Khang Lý, nếu như muốn định tội, thì cũng không công bằng. Ngoài ra, Hàn Nghệ nói rất đúng. Hai chợ hiện giờ thiếu cạnh tranh dẫn tới đình trệ không phát triển. Hơn nữa nhân khẩu Trường An những năm gần đây tăng lên không ít. E là hai chợ không thể chứa được nhiều bách tính như vậy. Vì mong hai chợ có thể phát triển tốt hơn, trẫm hôm nay ở đây đặc biệt cho phép Hàn Nghệ mở chợ ở hẻm bắc. Nhưng chỉ giới hạn ở Bình Khang Lý. Nếu như vượt ra khỏi Bình Khang Lý chắc chắn trẫm sẽ nghiêm trị.”
Đám đại thần đang chuẩn bị lên lý luận với Hàn Nghệ, thấy Hoàng đế đứng về phía Hàn Nghệ, không dám lộ đầu nữa.
Đừng nhìn Lý Trị nhắc nhở Hàn Nghệ. Nhưng kỳ thực đều là đang thiên vị Hàn Nghệ. Cho dù là Hàn Nghệ có nói lời đại nghịch bất đạo như thế nào, y cũng không tức giận. Đây rõ ràng là thiên vị, thằng ngu cũng sẽ nhìn ra được.
“Hoàng thượng thánh minh.”
Hàn Nghệ lập tức hô to. Trong lòng thầm sướng. Bình Khang Lý? Ha ha. Vậy tức là nói, ta vẫn có thể mở rộng. Thật sự là rất cảm tạ, cứ như vậy, hắn có thể danh chính ngôn thuận đi thu đất rồi.
Lý Trị liếc mắt nhìn Hàn Nghệ một cái, trầm giọng nói: “Hàn Nghệ, trẫm nói thêm với ngươi một lần. Đây là triều đình nghị sự, không phải là cãi vã ngoài phố. Đứng ở nơi này đều là đại thần của Đại Đường ta. Ngày sau ngươi còn ăn nói lung tung như hôm nay, không hiểu tôn ti. Tới lúc đó đừng có trách trẫm không nói tới tình cảm.”
Hàn Nghệ khom người nói: “Vi thần biết tội.”
Nói xong hắn lại hướng về Chử Toại Lương, đám người Cao Lữ Hành xin lỗi từng người một. “Hữu phó xạ, Cao Thượng Thư, Hàn Thị Lang, Đới Thị Lang, lúc nãy hạ quan có lời xúc phạm tới các vị. Kính xin các vị nể tình Hàn Nghệ tuổi nhỏ, chớ so đo với Hàn Nghệ. Hàn Nghệ nhận lỗi với các vị.
Tiểu tử này thật đúng là quá lanh lợi. Lý Trị lại nhìn đám người Chử Toại Lương.
Lợi thế thì các ngươi chiếm hết rồi. Làm sao một câu xin lỗi có thể bù đắp được. Chử Toại Lương đương nhiên là không chấp nhận việc xin lỗi không có thành ý này.
Cao Lữ Hành nhìn thấy Chử Toại Lương không lên tiếng. Hoàng đế lại đang ngồi đó nhìn, thầm nghĩ. Chuyện này là do Hộ bộ ta mà ra, dĩ nhiên là phải do Hộ bộ ra mặt, cười ha hả nói: “Hàn ngự sử tuổi còn trẻ mà có bản lĩnh như vậy, đúng là tuổi trẻ tài cao.” Nói rồi ông ta hướng về Lý Trị hành lễ: “Bệ hạ, biến cố của hai chợ, thần bụng làm dạ chịu, kính xin bệ hạ trị tội thần.”
Lý Trị vội hỏi: “Cao ái khanh cớ gì nói ra lời ấy, ngươi thân là Hộ Bộ Thượng Thư, chưởng quản tiền và lương thực của thiên hạ. Sao có thể chu đáo được mọi mặt. Hơn nữa chuyện của hai chợ, cũng không phải do ngươi sai. Nguyên nhân căn bản là do sự xuất hiện của hẻm bắc. Nhưng ta cho rằng đây là một chuyện rất tốt, có cạnh tranh mới có tiến bộ. Trẫm hy vọng ngày nào đó có thể nhìn thấy hai chợ phồn hoa hơn.”
“Đa tạ bệ hạ tha thứ cho vi thần.”
Cao Lữ Hành liền lùi qua một bên.
Lý Trị liếc mắt nhìn quanh một cái. Lòng nghĩ, việc của các người giải quyết xong rồi. Đến lượt trẫm mở miệng rồi, nói: “Lúc nãy Hàn Nghệ nói rồi, đạo trị quốc này cũng giống như đi thuyền ngược nước vậy, không tiến thì tức là lùi. Trẫm thấy rất có lý, nếu đám đại quan ngũ phẩm các ngươi không nói gì. Vậy thì trẫm sẽ hỏi Hàn Nghệ bát phẩm tiểu quan về kế sách trị quốc này.”
Như vậy đúng là đánh vào mặt quần thần rồi. Các ngươi không nói phải không, vậy ta không hỏi các ngươi nữa.
Kế sách trị quốc? Chết mịa, có vẻ trang bức quá đà rồi.
Hàn Nghệ lúng túng trong lòng, nhưng thấy Lý Trị muốn trút cơn giận này, không nói không được. Lại nhớ đến những lời của Thôi Tập Nhận, vội nói: “Bệ hạ, vi thần vừa mới nhận chức. Tình hình của Đại Đường nhiều chỗ còn chưa hiểu hết, không dám tùy tiện hiến kế. Nhưng vi thần cho rằng, tất cả chế độ, chính sách đều phải cùng tiến với thời đại. Giống như lời của gián nghị đại phu. Trong năm Trinh Quán, có rất nhiều việc cần làm, bên ngoài có cường địch, bên trong có thiên tai. Nhưng cũng bởi vậy, có rất nhiều chính sách vì tình hình lúc đó mà ra. Nhưng mà hiện tại Đại Đường ta quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa. Có thế nói trước khác nay khác, một ít chính sách của thời Trinh Quán dùng ở hiện tại liệu còn phù hợp không?”