– Tôi là một thám tử tư.
Lão cười gằn, quay lại phía bàn lấy một cây bút chì khác và dùng nó để xỉa răng. Cuối cùng lão nói:
– Ông muốn làm gì thì mặc ông tôi cóc thèm biết.
Tôi ra hiệu cho lão đến gần và chìa thẻ hành nghề của tôi cho lão xem.
– Ông nhìn thấy rồi chứ?
Lão giải thích cho tôi biết lão đã quá nhàm với các trò giấy tờ như thế này rồi.
Tôi nói:
– Tôi tin là ông không hài lòng với công việc của ông phải không?
Lão già nuốt nước miếng đánh ực một cái rồi cau mày hỏi:
– Ông nói thế nghĩa là thế nào?
– Đơn giản lắm. Trong thời gian gần đây, ông Thị trưởng nhận được khá nhiều những lời than phiền về thái độ phục vụ trong các công sở của thành phố. Những người dân đóng thuế phàn nàn bị đối xử một cách tàn tệ. Thế là ông Thị trưởng cử tôi làm người phụ tá nhất thời tiến hành một cuộc điều tra nho nhỏ, để xác định xem những lời phàn nàn đó có chính xác hay không. Và tôi được toàn quyền thay mặt ông Thị trưởng trong việc đưa ra những kết luận qua việc điều tra của tôi. Để làm hài lòng các cử tri và đặc biệt là với Liên đoàn những người đóng thuế, ông Thị trưởng đã hứa sẽ trừng phạt một cách mau lẹ và nghiêm khắc…
Tôi ngừng lời châm thuốc rít mạnh một hơi và phả khói thuốc vào mặt tay cạo giấy già nua này rồi nói thêm:
– Bố già ạ, tôi có cảm tưởng là tên bố sẽ đứng đầu danh sách đấy.
Miệng lão há hốc lộ những chiếc răng bẩn không thể tả. Lão ấp úng nói:
– Tôi… tôi không được biết ông là ai.
Tôi nhẹ nhàng giải thích:
– Hẳn vậy rồi. Thế ông tưởng là có một đội kèn bu dích đi trước mở đường cho tôi chắc?
Mắt lão nháy lia lịa như một con cú vừa tỉnh ngủ.
– Thế… thế ông có ý định làm gì.
– Ông nghĩ thế nào? Tôi có nhiệm vụ phải đến từng công sở của thành phố để đặt ra một số câu hỏi. Nếu người ta tỏ ra biết điều và có thiện chí hợp tác với tôi thì O.K… Còn nếu không, tôi ghi lại cung cách người ta đón tiếp tôi và đi tới công sở khác. Khi nào ông Thị trưởng tiến hành việc bổ nhiệm hay giải quyết việc về hưu, chắc chắn ông ta sẽ tham khảo ý kiến của tôi.
– Thế nếu tôi cung cấp cho ông những tin tức ông muốn biết thì ông bỏ qua cho chuyện hiểu lầm đáng tiếc vừa rồi chứ?
Tôi không thèm đáp. Lão nới lỏng chiếc cà vạt như thể nó làm lão nghẹt thở, rồi mếu máo nói:
– Tôi không muốn bị mất việc. Tiến lương của tôi không nhiều lắm, chỉ có ba mươi nhăm đô la mỗi tuần thôi nhưng tôi có chút tiền hưu trí khi đủ sáu mươi tuổi.
Tôi giả bộ ngần ngừ, thế là lão vội vơ lấy mẩu giây.
– Ông cho tôi biết chính xác là ông cần gì và ông sẽ có ngay tin tức trong chốc lát.
– OK. nhưng bố già đừng để tôi đợi lâu quá đấy!
Lão xăm xăm bước vội tới cửa ở cuối phòng nhưng bất chợt ngừng lại và quay về phía tôi hỏi:
– Có gì chứng tỏ là ông không giở trò xiếc với tôi?
Tôi chán nản nói:
– Bố già này, tôi không ngăn cản bố gọi điện tới hỏi ông Thị trưởng đâu. Gọi ngay đi và cứ giữ lấy mẩu giấy đó. Khi ông đọc tờ giấy đó lên, ông Thị trưởng sẽ biết ngay đó là chuyện gì. Tôi, tôi không muốn nhùng nhằng mất quá nhiều thời giờ với ông. Nếu tôi để một tiếng đồng hồ thảo luận với mỗi người như ông thì có đến Tết Công-gô tôi cũng chưa hoàn thành nhiệm vụ. Thôi vĩnh biệt bố già và mặc xác ông vế chuyện nghỉ hưu.
Tôi dụi điếu thuốc lên trên mặt lan can và hăm hở đi ra cửa.
Lão già the thé hét lên:
– Xin hãy chờ chút xíu! Tôi nói đùa đấy mà. Lời nói danh dự là tôi chỉ đùa thôi. Chỉ là để xem thái độ của ông ra sao mà thôi. Ông nên nhớ là không bao giờ tôi dám nghi ngờ lời ông đâu. Xin ông đừng bỏ đi và chỉ một lát nữa ông sẽ có ngay tin tức thôi mà. Có chiếc ghế dài kê dọc theo tường, xin mời ông hãy ngồi xuống và chờ tôi!
Lão vội lỉnh mất. Tôi ghé đít ngồi chờ. Đồng hồ trên tay cho biết tôi chờ đã mười bốn phút rồi.
Một mụ béo có khuôn mặt như mặt ngựa, tóc bới cao, bước vào và đưa mắt nhìn khấp căn phòng rồi càu nhàu hỏi:
– Lão khọm vẫn luôn không có mặt ở đây à?
Mụ liếc nhìn tôi với vẻ ác cảm rồi nâng cao đầu nguây nguẩy bước ra.
Năm phút nữa lại trôi qua. Người khách thứ hai là một gã trung niên, nước mũi chảy ròng ròng, bộ ria quặp xuống thò đầu vào. Gã hít hít cái mũi với vẻ ghê tởm, đưa mắt nhìn tôi làm như tôi là một chú Cuội mới ở Cung Tràng rơi xuống. Gã chun mũi hít hít vài cái rồi cũng cút mất.
Tôi đốt đến điếu thuốc thứ ba mới thấy lão già quay trở lại, mặt mũi hớn hở cớ vẻ tự hài lòng.
Nhìn thấy tôi, lão la to:
– Thế ra ông vẫn còn ngồi chờ à?
Tôi vừa đứng dậy vừa càu nhàu nói:
– Ông tưởng tôi bỏ về à?
Lão đặt tờ giấy lên mặt lan can và nói:
– Tìm được điều này không phải là chuyện dễ dàng. Tôi phải lục rất nhiều sổ đăng ký. Phương pháp phân loại của chúng tôi chưa thật hoàn hảo lắm.
– Ông có muốn tôi báo cáo lại với ông Thị trưởng không?
Lão già toét miệng cười.
– Chỉ cần nhờ ông nói với ông ta là ở nơi đây ông được sự cộng tác của chúng tôi hết sức tốt.
Thành thực mà nói rằng sở dĩ tôi phải để ông chờ lâu là vì người phụ tá của tôi mất tới hơn mười phút mới tìm thấy quyển sổ đăng ký thứ hai.
Tôi cầm tờ giấy và đọc những dòng chữ ghi trên đó. Lúc này tôi tin chắc mình đã đi đúng hướng.
Lão già cạo giấy tiễn tôi ra đến cửa và trịnh trọng giơ tay bắt. Tôi có cảm giác như mình sờ vào một cái gì nhũn như con sên. Lão hỏi:
– Thế nào, ông đã hài lòng chưa?
– Điều này thì tuỳ thuộc ở ông. Cuộc điều tra của tôi phải giữ hết sức bí mật. Không được nói cho ai biết và như thế ông sẽ không hối tiếc đâu. Nhất thiết là không được hở một lời nào với các đồng sự của ông để họ khỏi lo lắng thái quá.
Lão cười nhạo, vẻ lạnh nhạt.
– Ông đừng có lo. Tôi chưa đến nỗi điên đâu. Ông hãy chờ sẽ thấy người ta đón tiếp ông ra sao. Khi ấy tự ông nhận thấy tôi là điển hình của sự lễ độ và nhã nhặn đấy. – Lão xoa hai tay vào nhau. – Tôi muốn có mặt lúc đó để nhìn thấy cái bản mặt của họ ra sao khi được biết ông làm việc cho ông Thị trưởng. Ha… ha…
Lão có ác cảm với tôi đến mức phải cố gắng lắm tôi mới kìm được không đá cho lão vài cái vào đít.
James Hadley Chase
Buổi hẹn cuối cùng
Dịch giả: Quang Huy